IASJ буюу Олон улсын жазз сургуулиудын холбооны Удирдах зөвлөлийн гишүүн, “JazzLab” ТББ-ын тэргүүн Т.Мандухайтай ирэх жил буюу 2026 оны долдугаар сард болох Олон улсын жазз уулзалтын талаар ярилцлаа.
-Юуны өмнө IASJ жазз уулзалт гэж юу болох, мөн яагаад Улаанбаатар 2026 оны зохион байгуулагч хотоор сонгогдсон талаар яриахгүй юу?
-IASJ нь *Олон улсын жаззын сургуулиудын холбоо* гэсэн утгатай бөгөөд жил бүр болдог хамгийн чухал уулзалтын нэг юм. Энэ бол зөвхөн боловсролын арга хэмжээ бус, дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн оюутан, багш нарт зориулсан хөгжилтэй, танин мэдэхүйн болон уран бүтээлийн чухал талбар юм. Нью-Йорк, Хельсинки, Бостон, Кейп Таун, Сан-Пауло зэрэг хотуудад өмнө нь 35 удаа зохион байгуулагдсан уламжлалт уулзалт энэ удаад анх удаа Ази тивд болох гэж байгаа нь онцлог. Бид хоёр, би болон Мартин Зенкер, сүүлийн хоёр жил нөр их хөдөлмөрлөсний үр дүнд Улаанбаатарт зохион байгуулах эрхийг авсан бөгөөд ойролцоогоор 100 хөгжимчин Монголд хүрэлцэн ирэх юм.
-Монгол Улс анх удаа IASJ уулзалтыг зохион байгуулах гэж байна. Та олон улсын хөгжимчид, багш, оюутнууд эндээс юу мэдэрч, туршлага хуримтлуулна гэж найдаж байна вэ?
-Манай зорилго бол жаззын ертөнцийг Монголд авчрахын зэрэгцээ Монголыг дэлхийн жаззын ертөнцөд таниулах явдал. Учир нь хөгжим бол хил хязгаар, саад тотгоргүй бүх нийтийн хэл — тэр л утгаараа Монгол улс энэ их соёлын нэгээхэн хэсэг болж байгаадаа бахархдаг. Бид боловсролын түвшинд олон улсын харилцааг гүнзгийрүүлж, цаашид урлаг, соёлын солилцоог идэвхжүүлэхийг зорьж байна. Мөн оролцогчид манай орны талаар эерэг, урам зоригтой сэтгэгдэлтэй буцаж, дахин зорчих, цаашдын хамтын ажиллагаанд түлхэц болно гэдэгт итгэж байна.
-Энэ арга хэмжээ Монголын жаззын хөгжилд, ялангуяа залуу хөгжимчид болон өргөн соёлын ертөнцөд ямар өөрчлөлт авчирна гэж та харж байна вэ?
-Энэ бол олон боломжийн үүд хаалга. Нэг талаас оюутнууд гадаадын хамт олон, сургалтын орчинтой холбогдож, суралцах шинэ гарцыг нээх бол, нөгөө талаас олон улсын оролцогчид Монгол улсын тухай илүү өргөн ойлголттой болж, зөвхөн жазз төдийгүй орчин үеийн нийгмийн соёл, эдийн засаг, оюун санааны хөгжлийг мэдрэх болно.
-Жаззыг эрх чөлөө, харилцан ярианы хэл гэж тодорхойлдог. Энэ үзэл санаа Монголын өвөрмөц соёл, хөгжмийн уламжлалтай хэрхэн холбогдож байна вэ?
-Жаззын мөн чанар бол соёл хоорондын харилцаа. Тиймээс Монголын хөгжмийн уламжлалтай нийцэх нь зүй ёсны хэрэг. Үнэндээ аль хэдийнээ холбогдсон жишээ бий. Монголын зарим залуу уран бүтээлчид олон улсын тавцанд амжилт гаргаж эхэлсэн ч тэдний урлагийн үндэс Монголын соёлд хэвээр хадгалагдаж байгаа. Гагцхүү нээлттэй сэтгэл хэрэгтэй бөгөөд жазз яг энэ зарчмыг хамгийн тод илэрхийлдэг.
-Таны хувьд олон улсын олон хөгжимчдийг Улаанбаатарт нэгтгэх энэ үйл явдалд хамгийн их сэтгэл хөдөлгөж буй зүйл юу вэ?
-Энэ бол Монголд анх удаа зохион байгуулагдаж буй томоохон уулзалт гэдэг утгаараа түүхэн ач холбогдолтой. Би олон улсын ижил төрлийн уулзалтад оролцож байсан тул гадаадын хүмүүс манай улсын тухай ихэвчлэн бүдэг бадаг төсөөлөлтэй байдгийг сайн мэднэ. Тиймээс олон оролцогчид Монголын нийгэм, соёл, жазз хөгжмийн хөгжилтэй нүүр тулж, таатай гэнэтийн бэлэг хүлээж авна гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Энэ бүхэнд гэрч болж, оролцоно гэдэг өөрөө маш том урам зориг.
-Эцэст нь, жазз хөгжимд сонирхолтой ч амьд тоглолтыг төдийлөн үзэж амжаагүй монгол оюутан, үзэгчдэд та юу хэлэх вэ?
-Өмнөх IASJ уулзалтын үеэр сонсож байсан нэг үг санаанаас гардаггүй. *“Ихэнх хүмүүс жаззыг сонсох хүртлээ таалагддаггүй, харин амьдаар нь сонссоныхоо дараа ойлгодог”. Тиймээс залуус та бүхнийг ирж сонсож, зүрх сэтгэлээрээ мэдэрч, урам зориг аваасай гэж хүсэж байна.
