Ангилал: Хөгжим

Хүннү гүрний үед үүссэн гэж үздэг энэ хөгжим баруун Монголд үлэмж дэлгэрсэн түүхтэй. Энэ хөгжмийг эрт цагт хөндий хулсаар хийж байсан бол, өдгөө ерийн хөндий модоор хийдэг болжээ. Тохой илүү нарийн хөндий модны дээд оройд нарийн зурвас гаргаж, дээд шүдний аагинд тулгуурлан, сийгүүлэн үлээх маягаар дуу гаргадаг аж.

Хөгжим Бүжгийн Коллеж 2010-2011 оны хичээлийн жилийн тайлан “Сонгодог урлаг” тоглолт Mongolian Music and Dance College
Б.Шарав “Монгол ардын дууны найруулага” ёочингийн гурвал хөгжимдөнө, удирдсан багш Ц.Саран.

Морин хуурын гарлын талаарх Монголчуудын ойлголтыг үндсэнд нь хоёр ангилж болох юм. Нэгд, олон жилийн туршид Монголын ард түмэн морин хуурын үүслийн талаар домог үлгэр хэлэлцсээр ирсэн. Жишээлбэл “Хөхөө Намжилын домог”, “Аргасун хуурчийн домог”, “Жонон харын домог” гэх мэт.

Хуучир хөгжим нь монгол ардын үндэсний чавхдаст, хилт хөгжмийн нэгэн төрөл зүйл хөгжим юм. Хөгжим судлаач Г.Бадрах монгол хөгжмийн түүх номондоо, “Хи” аймгийн хүн үйлдсэн гэжээ. Энэ “Хи” гэдэг нь эртний Дорнот монголын “Кидан” угсааны нэг аймгийн нэр байсан бололтой. Хуучир олон янзын нэртэй.