Эрт урьд цагт халхын Аралдай тайж гэж байжээ. Аралдай тайжийг алс газар явж байхад нь өөлдийн шар баатар хаан ирж мал хөрөнгө, авгай хүүхдийг нь дээрэмдэн өөрийн нутагт авч явжээ. Хааны зарц өвгөн эмгэн хоёр дээрэмдсэн үхэр сүргийг нь тууж явж гэнэ. Нэг шөнө үхрээ хурааж хэвтүүлээд унтаж байтал үхэр дотор нь нялх хүхэд уйлахад ихэд гайхан хоёулаа гарч харжээ. Нэг том шарны эвэрт өлгийтэй хүү өлгөсөн байж гэнэ. Өвгөн эмгэн хоёр үр хүүхэдгүй байсан учир их л олзуурхан авч, хүүг тэжээж өсгөхөөр шийджээ. Ингээд уул нутагтаа иртэл өдөр нь үхрийн эвэрт өлгөж, шөнө нь гэртээ оруулж, хуурайлж асарсаар гэртээ авчиржээ.
Ангилал: Утга зохиол
Эрт урьд цагт элэнц хуланцын үед энэ нутагт нуур байгаагүй байгаагүй үед үржил шимт хөрстэй, үлэмж сайхан ургамалтай, таван хошуу мал тал дүүрэн бэлчсэн нутаг байсан юмсанж. Нутгийн зон олон ангийн үс, үнэт чулуу, эрдэнэсийг өмнө зүг тээж эд бараа, гурил будаа олж ирдэг байжээ. Энэ хөндийд нутаглагсад дутагдах гачигдахын зовлонгүй амар амгалан амьдардаг байв. Нутгийнхан энэ хөндийгөө диваажингийн хөндий хэмээн нэрлэдэг байжээ.
Хайр ивлэсэн сүүгээр ижий минь намайг амлуулж
Хачин энхрий бүүвэйн дуугаар энд намайг аргамжсан
Аньсгаа нээхэд минь аав минь намайг
Амар амгалангийн үнэгээр наадуулж
Адуунаасаа унага нүдлүүлж эрхлүүлсэн
Загал минь Сайхан загал морьтой байлаа Санааны зоргоор үүрд ханилсангүй Найман чимэгт эмээл юугаан өргөж Насан турш зоо нуруунд нь…
ЭРТНИЙ АМАН ЗОХИОЛД МӨНХӨРСӨН БАЯН СУЛУ
Монголчуудын эртний туульс Жангар лугаа нэгэн туульс Казах түмэнд байдаг юм байна. Тэр нь “Огузын баатарлаг туульс” ажээ. Энэхүү домогт Огуз хаан эхийнхээ хэвлийд нарны туянаас бий болж төрсөн тухай, мөн Огуз хаан хоёр эхнэртэй, нэг нь Тэнгэрийн дагина, нөгөө нь усан дундах газар аралаас ирсэн хүүхэнтэй байсан тухай өгүүлнэ.
“Тагтаа” Хэвлэлийн Газраас залуу уран бүтээлчдээ дэмжих, номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх зорилгоор залуусынхаа дунд өгүүллэг, яруу найраг, орчуулгын уралдаан зарласан билээ.
Тэгвэл энэхүү уралдааны шилдэг орчуулагчаар шалгарсан Мөнхцолын Батбаярын орчуулсан Хятадын өнөө цагийн алдартай зохиолчдын нэг Чи Зи Жианы “Цасан хөшиг” өгүүллэгийг таалан уншина уу.
Урд зүгээс нэгэн шар могой Монголыг зорин иржээ. Тэр могой аварга биетэй бөгөөд наранд гялалзсан сайхан шар хайрстай. Бас уурлахаараа цав цагаан өнгөтэй болдог. Энэ могой алс холын тэр нутгаас Монголыг зорьсны учир юу юм бол доо. Гүн цэнхэр далай, өндөр уулсыг даван хүний нутгаас монголын талд юуны учир ингэж их хөлс хөдөлмөр гарган ирэв.
Өвлийн дунд сарын нар гийсэн нэгэн өдөр баруун аймгуудыг зорьдог битүү тэргэнд Баянхонгор аймаг руу явах дөрвөн зорчигч суусан байв. Дөрвөөс илүү зорчигчгүй байгаад нь сэтгэл дундуур байсан жолооч «Өнөөдөр миний явдаг ч талаар болох шив дээ, нэмээд дөрвөн хүн ирчихдэггүй юм байх даа» гэж элдвийг тунгаасан яг энэ мөчид зогсоол дээр нутгийн нь дугаартай «УАЗ-469» тэрэг ирж зогслоо.
Ямар ч шатгаангvй уурлах явдал байж vл болно. Гэтэл ямар нэгэн хvнд битvv уур хvрэх явдал тохиолдож болно шvv дээ. Хvн ингэж уурлахаараа гол төлөв хажуу дахь руугаа халдан хэрvvл эрэх бөгөөд хариуд нь хvн “Yгvй чи юу болов? Зvв зvгээр байгаад уурлах чинь юу вэ?” гэж гайхна. Гэтэл цаадах нь хаанаас шалтгаангvй уурласан байх билээ.
Амьдралд боломж үргэлж дэргэд байдаг. Гэвч аль боломжийг сонгох нь хувь хүний асуудал байдаг бөгөөд энэ сонголтонд мөнгө нөлөөлөх тохиолдол маш их байдаг. Нэг залуу эд хөрөнгөгүй гэдэг шалтгаанаар хайртай бүсгүйгээсээ татгалзсан хариу сонсжээ. Бүсгүйн хувьд мөнгөтэй бол аз жаргалтай байж болно гэсэн ойлголттой.