Tүр зүүрмэглэх зуур гэнэт сэрсэн мэт санагдаж, ойр хавийн чимээ сонсогдох боловч, өөрийгөө яаж ч хүчилсэн биеэ хөдөлгөж чадахгүй, орилмоор байсан ч дуу гарахгүй, яг л үхэл ирж байгаа мэт мэдрэгдэж эцэст нь ухаан орж сэргэх үед хамаг бие хүйт оргиж, хөлөрсөн байх үе танд тохиолдож байв уу?
Энэхүү үзэгдлийг дэлхийнийтэд маш олон янзаар хэлж, тайлбарладаг. Харин монголчууд "хар дарах, сүнсэнд даруулах” гэх мэтээрнэрлэдэг байна. Харин шинжлэх ухааны хэллэгээр "Sleep paralysis” буюу нойрны саажилт гэдэг ажээ. Энэ нь нойрны REM-stage (гаднаас харахад унтаж байгаа мэт боловч тархи ажиллагаатай байх үе)-ийн үед илрэх бөгөөд энэ үед хүний амьсгалах эрхтэн болон нүдний эргэн тойрноос бусад бүх булчин доод тэлэлтийн байдалд ордог байна. Тийм ч учир энэ үед өөрийгөө сэрүүн байна гэдгийг мэдэж байдаг ч биеэ удирдаж чаддаггүй бөгөөд хүний тархи хэвийн ажиллаж байдаг учир айдсыг мэдэрч, үүгээр хий юм харж эхэлдэг байна. Үүнээс санаа авч зарим телевизийн нэвтрүүлэг болон аймшгийн кинонууд бичигдсэн гэдэг.
Мөн 15-аас 30 орчим насныханд энэ үзэгдэл элбэг тохиолддог бөгөөд тэр дундаа өсвөр насныхан, оюутан сурагчдад ихэвчлэн илэрдэг гэсэн судалгаа байдаг. Эдгээр насны хүмүүсийн нийтлэг чанар гэвэл өдөр тутмын амьдралын хэв маягаа алдсан, шөнийн амьдралтай, нойр дутсан эсвэл их нойртой, мөн хэт ядаргаанд орсон байх магадлал ихтэй байдаг гэнэ. Эдгээр нь бүгд "sleep paralysis”-ийн үзэгдэлд автахад шууд нөлөөлдөг бөгөөд бас нэгэн өөр томоохон хүчин зүйл нь буруу унтах хэв маяг буюу цээжин дээрээ хоёр гараа дарж унтах эсвэл хэт өндөр дэр хэрэглэх, зузаан юм нөмөрч унтах зэрэгтэй холбоотой юм байна.
Иймээс энэхүү "нойрны саажилт” тантай тохиолдсон үед дараах арга хэмжээ авснаар хэвийн байдалд орох боломжтой.
-Нүдний хараагаа баруун, зүүн, дээш, доош тойруулан эргүүлэх
-Нүдээ нээж, хаах
-Уруулын эргэн тойрон дахь булчингаа тэлэх
-Хэл болон дух, эрүүний хэсгээ аль болох түргэн хөдөлгөх
-Хүзүүгээ хурдан хөдөлгөх
-Мөр, гар, гарын хуруу, хөл гэсэн дараалалтайгаар булчингаа хөдөлгөж, суллах.
Харин "сүнсэнд даруулмааргүй” байгаа хүмүүст хандаж хэлэхэд аль болох өдөрт тогтмол цагаар унтаж, сэтгэл санааны хямралаас өөрийгөө гаргах аргыг эзэмшихийн зэрэгцээ унтахаасаа өмнө хоол идэхгүй байхыг хичээгээрэй. Мөн гадуур алхах хэрэгтэй. Түүнчлэнунтахаасаа өмнө хэт их толгой ажиллуулсан зүйл хийхгүй байхыг зөвлөж байна.
www.bataar.mn
