АНУ-ын зохиолч Шеннон Кеннеди гадаад хэлийг өөртөө хамгийн амар бас зугаатайгаар сурах 50 аргыг боловсруулжээ. Хэрэв танд компьютер бас өндөр хурдны интернет байгаа бол дараах 44 аргыг саадгүй хэрэгжүүлж, хүссэн хэлээ сурах боломжтой.
Хөтөч болох онлайн вэб сайтууд
1. Duolingo нь хэл сурагчдад зориулсан үнэгүй вэб сайт юм. Хичээлийн хажуугаар төрөл бүрийн нийтлэл, баримт бичиг зэргийг орчуулж сурахад тань уг вэб сайт тусална. Одоогоор англи, герман, испани, франц, итали, португал зэрэг хэлийг сурахад хөтөч болж байна. Дуолинго сайтад бичгийн чадвараа сайжруулахад зориулсан олон төрлийн дасгалтай. Харин ярианы чадвар сайжруулах дасгал бага гэдгийг анхаараарай.
2. Олон хэл дээр зохион байгуулагддаг бага хурал, уулзалт зэрэгт очиж байхыг зөвлөж байна. Бүгдийг нь ойлгохгүй байсан ч хамаагүй, хэл сурч байгаа хүмүүст олон талын ач холбогдолтой байдаг.
3. Сурч байгаа хэлтэйгээ холбоотой сонирхолтой даалгавар бодож ол. Жинээ нь: Lindsay Dow хэмээх бүсгүй сар бүр сурсан шинэ үгээрээ блог хөтөлдөг.
4. Өөрийнхөө сонирхдог салбарын музей, үзэсгэлэнг үз. Мөн гадаад хэл дээрх товхимолуудаас өөрт хэрэгтэй мэдээллийг олж аваарай.
5. Youtube дээрх видео хичээлүүдийг тогтмол үз. Puzzle English, Rachel’s English, Learn English with Let’s Talk зэрэг сувгуудаас өөрт тохирохыг нь сонгоорой.
6. Хэлний хөтөлбөрүүдийг ч орхигдуулах хэрэггүй. Тухайлбал, Busuu, LANGMaster, Pod101 цуврал, Rosetta Stone зэргийг сонирхоод үзэхэд илүүдэхгүй.
7. Бусдад гадаад хэл заах. Энэ нь өөрийнхөө дүрмийн мэдлэг болон дуудлагыг сайжруулах хамгийн сонирхолтой арга юм.
8. FluentU. вэб сайтаас сонирхолтой киног өөр өөр хэл дээр үзэх боломжтой. Кино үзэж хөгжилдөх зуураа мэдлэгээ сэлбэг боломжит хувилбар.
9. Суралцаж байгаа хэлээрээ тоглоом тоглох. Гол нь сонсгол, яриаг чинь хөгжүүлэхэд туслах тоглоомыг сонгоорой.
10. Хичээлд суух. Ердийн нэг хичээл гэж хүлээж авахын оронд тухайн хичээлийг бүх талаас нь сонирхолтой болгох арга замыг хай.
11. Хэлц үгийнхээ баялагийг сайжруул. Үгийг дангаар нь цээжилснээс хэлц үг болгон цээжилбэл тогтоц сайтай байдаг.
12. Хэрэв та дунджаас дээгүүр түвшний хэлний мэдлэгтэй бол гадаад хэл дээрх онлайн хичээлд сууж болно. Тухайлбал, Массачусетсийн технологийн хүрээлэн, Coursera зэргээс төрөл бүрийн сэдвээр үнэгүй онлайн хичээлд суух боломжтой.
13. Хэл сурч буй орныхоо түүх, соёлын талаар судлах нь сонирхолтой бөгөөд тустай. Жишээ нь, жорын дагуу тухайн үндэсний хоолыг хийж сурах. Танд хэрэг болох хоолны блогуудыг санал болгож байна. Nourish me, Mattbites, Davidlebovitz
Унших ба зөв бичгийн дүрэм
14. Уран зохиолын ном унших. Тухайлбал, Жером К Жеромегийн “Forrest Gump”, “Winston Groom”, “Three Men in a Boat” зэрэг номнуудаас эхэлж болох юм.
15. Хэлний мэдлэг тань дээшилж эхэлмэгц эх зохиолуудыг унших нь илүү ашигтай байдаг. Ингэснээр сурч байгаа хэлээ илүү ойлгодог болно. Хаанаас эхлэхээ мэдэхгүй байгаа бол Жером Сэлинжерийн “The Catcher in the Rye” номноос эхлэхийг санал болгож байна.
16. Үгийн баялагаа нэмэгдүүлэх Memrise зэрэг аппликэйшнийг ашигла.
17. Карт ашиглаж үг цээжлэх. Үг цээжлэх картыг өөрөө хийж болно. Хүсвэл LeanWithOliver, Anki зэргээс санаа аваарай.
18. Карт, наалддаг цаас ашиглан гэртээ байгаа бүх объектуудын нэрийг бичиж, цээжил. Энэ нь таны өдөр тутмын үгийн санг нэмэгдүүлнэ.
19. Онлайн номын дэлгүүрээс хүссэн номоо худалдан авч унших боломжтой.
20. Сурч байгаа хэлээрээ өдрийн тэмдэглэл хөтлөх, бичлэг хийх нь маш тустай. Үр дүнг нь та хэдхэн сарын дараа харах болно.
21. Богино хэмжээний текст сонгож аваад уламжлалт хэлбэрээр орчуулга хий. Цаасан толь бичиг ашиглах, орчуулах материалаа дэвтэр дээр бичих зэрэг нь үг цээжлэх, дүрмээ өөрийн болгоход тустай.
22. Утас, компьютер, машиныхаа тохиргоог сурч байгаа хэл дээрээ болгож өөрчил. Тухайлбал, твиттер, фэйсбүүк зэрэг олон нийтийн сүлжээг хүссэн хэлээрээ ашиглах боломжтой байдаг.
23. Олон нийтийн сүлжээний гадаад хэл дээрх группийн гишүүн болох.
24. Хүнсний дэлгүүрт ч хэлний мэдлэгээ сайжруулах боломжтой. Импортын барааны шошгон дээрх найрлагыг уншиж, ойлгохыг хичээ.
25. Галт тэрэг, автобус зэрэг олон нийтийн газар бичсэн зааварчилгаа, анхааруулга, хаягийг унших
26. Номын сангаас хамгийн бага зардлаар хамгийн их судалгааны материал олж авч чадна.
27. Аяллаар явахдаа таны сурч буй хэл дээр бичигдсэн сонин, сэтгүүлийг худалдан авч, замдаа яаралгүй гарчигла.
28. Толь бичигтэй нөхөрлө. Language Serfer зэрэг хөтөч сайтыг ашиглан цээжлэх үгсээ ойролцоо утгаар нь бүлэглэн ангил.
29. Readlang сайтаас төрөл бүрийн бичвэрийг олон хэл дээр унших боломжтой. Гол давуу тал нь мэдэхгүй үгээ хулганы товчлуурыг дарах төдий л хүссэн хэл рүүгээ орчуулдаг.
30. Lang-8 -ыг ашигласнаар бие биенээсээ суралцах боломж нээгдэж байна. Хэрэв та англи хэл сурч байгаа бол унаган хэлтэй хүнтэй танилцаж найзууд болох боломжтой. Мөн хүссэн текстээ бичиж нийтлээд, алдаагаа засуулж болдог. Үүнээс гадна монгол хэл сурч байгаа хүн байвал тэдний текстийг засаж өгч болно.
31. Комикс уншсанаар нэг дор олон шинэ үг цээжлэгддэг.
32. Дүрмийн мэдлэгийг мартаж болохгүй. Номын дэлгүүрээс өөрт хамгийн тохиромжтой сурах бичиг, дасгалын номыг олж аваарай.
Яриа бас сонсгол
33. Pimsleur -аас үнэгүй хичээлд хамрагдах боломжтой
34. Skype ашиглан гадаад хүмүүстэй ярилцах боломжтой.
35. Өөртэйгээ адил хэл сурч байгаа хүмүүстэй холбоо тогтоож, туршлагаасаа хуваалцаарай.
36. Найзуудтайгаа өөрийн сурч буй гадаад хэлээр чатлах
37. Чангаар унших нь унших чадварыг сайжруулж, үгийн дуудлагыг засдаг.
38. ESL Podcast Blog, Grammar Girl зэрэг сайтаас хэрэгтэй материалаа файлаар татаж авах боломжтой.
39. Толинд харж өөртэйгээ ярих. Ичмээр санагдаж болох ч гадаад хүмүүстэй харилцаж эхлэхээсээ өмнө дээрх дадлагыг хийвэл үр дүнтэй.
40. Audiobooks -аас олон төрлийн харилцан яриаг сонсож, сонсголоо сайжруулж болно.
41. Өөрийнхөө яриаг дуу хураагчид бичиж авах. Энэ нь дуудлагаа сайжруулахад хамгийн дөхөм арга юм.
42. Youtube -ээс зарим бичлэгийг хадмал орчуулгатай үзэж болно.
43. Кино, телевизийн цувралуудыг хадмал орчуулгатай үзэх. Хэсэг хугацааны дараа та хадмал орчуулгагүйгээр ойлгодог болно.
44. Дуу сонсох. Дуудлагаа сайжруулахад хамгийн тустай.
