Хөөмэйн урлаг нь Монгол улсын баруун хэсэг, одоогийн Ховд, Говь-Алтай аймгийн хүрээнд үүссэн гэж үздэг. Өнөөдөр хөөмэйг Монголын хаанаас ч олж үзэж болох бөгөөд Монгол улс нь дэлхийд хөөмэйн урлаг хамгийн өндөр хөгжсөн улс юм. Энэ төрлийн урлаг дотроос хамгийн их хэрэглэгддэг Хөөмэй нь дараахь хэсгүүдэд хуваагддаг:
- Уруулын
- Тагнайн
- Хамрын
- Багалзуурын, хоолойн
- Цээжин хөндий, хэвлий
- Түрлэгт, Хосмолжин хөөмэй
Хөөмэй нь Монгол улсын Үндэсний хөгжмүүдийн нэг болох морин хуур хөгжимтэй хослон тоглоход илүү сайхан эгшиглэдэг.
Монголчууд эдгээрээс гадна хөөмэйн бусад төрлүүд болох Хархираа, Исгэрээ урлагуудийг мөн өндөр хөгжүүлсэн. Эдгээр бусад төрлүүд нь Тува, Казакстан, Узбекистан гэх мэт хөрш зэргэлдээ улс үндэстнүүдэд өргөн дэлгэрсэн байдаг.
Тува улсын хөөмэй нь Хойд Сибирийн Тувачуудын дунд тархсан. Тувачуудын хөөмэй нь мөн адил баялаг түүхтэй, өөрийн гэсэн онцлогтой боловч ихэнидээ хөрш зэргэлдээ орших Монголын хөөмэйн урлагтай холбоотой, түүний нэгэн төрөл нь байдаг байна.
Түвдийн Буддистын дуулал нь Монголын хөөмэйн нэгэн төрлийн дэд зүйлд багтдаг хэмээн үздэг. Эдгээр нь ихэвчлэн лам нар олноороо ном хурахадаа гаргадаг дуу, "дуулал" юм.
Монголын Хөөмэйн урлагын талаар товчхон. Гадаадын теле сэтгүүлээс.
