Миний уур ч юмуу, гомдол ч юмуу нэг юм цээжинд хурж, хамрын уг руу огшиж байгааг мэдэрч байлаа. Уур ч гэж дээ дургүй хүрээд болох биш. Тэгээд
– За, за чи бид хоёр одоо хэн хэнийгээ билүүдэж суугаад яахав. Ямар цаг хугацаа эргэж ирэх биш. Хүслээн, явах уу? гэж охиныг дуудлаа
– Ээжээ, ээжээ . . . гэж Хүслэн хашгирснаа царай нь хувирч
– Нөгөө, нөгөө . . .
– Юу гэсийн? Эгчдээ юм хэлэх гээ юү? Хэл л дээ . . . гэтэл Сүхээ хажуунаас
– Хүслэн мөхөөлдөс идэх гэсэн байхгүй юү, тэ? Алив, гурвуулаа явъя гээд түүнийг сэв хийтэл өргөж мөрөн дээрээ суулгаад түрүүлээд алхчихлаа. Ямар боль, боль гэлтэй биш дагаад л явав. Хүслэн тоглоомондоо ядарсан уу мөхөөлдөсөө хагас дутуу идээд унтчихлаа. Сүхээ түүнийг үүрсээр манайд авчрав. Хүслэнг орон дээр хэвтүүлчихээд миний Бүжинг олоод харчихлаа. Тэр Бүжинг авч
– Энэ чамд одоо болтол байдаг юмуу? гэхээр нь
– Чи надад үүнээс өөр юм үлдээгээгүй ш дээ гэж хэлэхтэй зэрэг өдөржингөө барьж байсан уур цухал нулимс болон гоожлоо. Сүхээ миний мөрөөр тэвэрч цээжиндээ наасан. Уйлсандаа болоод тэр үү би Сүхээг түлхсэнгүй. Гэнэт утас хангиналаа. Харвал “Huurhun huu” гэж гарч байна. Яаж зогсоогоо гэнэтхэн сэхээрч хүйтэн өнгөөр
– За, за яв гэвэл
– Тэгье ээ, сайхан амраарай гээд Сүхээ гарлаа. Би өөрийн эрхгүй цонхон дээр очиж түүний араас харж зогссон юм. Яг л хүүхдээ унтуулаад нөхрөө юунд ч юм үдэж өгч буй бүсгүй шиг. Тэр үед гэр бүлийн амьдралын хамгийн энгийн зүйл ч гэсэн гоё байдаг юм байна даа гэж бодогдсон. Дахиад л утас дуугарахаар нь Хөөрхөн хүүг шууд тасалж орхилоо.
Нэг дэхь өдрийн өглөө Хүслэнг хүргэж өгөхдөө хоцроочихож. Гүйсээр байж, “24-ийн цэцэрлэг” гэсэн хаягтай байшингийн хаалгыг нүдлээ. Цэнхэр халаадтай бүдүүн эмэгтэй багш хаалга онгойлгоод
– Долоо хоногт ганцхан өдөр авчирч өгч байж та нар хоцроохгүй байж болохгүй нь үү?
гээд охиныг татаж оруулаад хаалга хаагдав. Хүслэнг цэцэрлэгт нь хүргэж өгсөн өдөр Сүхээ бид хоёр Сувдааг эмнэлэгээс нь гаргаж авсан юм. Химийн эмчилгээ гурав дөрөвхөн хоногт хийдэг болохоор тэр. Сувдаа надаас харцаараа Сүхээг хэн болохыг асуугаад байгаа бололтой бүлтгэнээд байна. Сүхээ биднийг оруулаад явсны дараа Сувдаа
– Охин гайгүй юү?
– Гайгүй ээ, Их биеэ даасан хүүхэд юм
– Энэ залуу юун залуу вэ?
– Яагаав, нөгөө Сүхээ. Танай дараа нүүж ирсэн гээд Анхмаа бидний яриад байдаг. Ийм залуу болчихсон байна.
– За, за Болороо ч гараад өгч гээд бас намайгаа шоолохтойгоо. Тэгтэл Сувдаа
– Өнөөдөр хэдүүлээ манай кафед очъё
– Чи яаж болохов дээ.
– Зүгээрээ, би сууж л байя. Нэг очиж нөгөө хэддээ бас босс царайлахгүй бол болохгүй. Ядраад байвал гэртээ хүрээд л ирнэ биз гэлээ. Тэгэхгүй гээд яахав.
Орой нь Анхмаа жигтэйхэн уруу царайтай, нүд нь бүлцийсэн юм ирэв.
– Чи яагаа вэ? Наад нүд ам чинь. Бас арай өвдөөгүй биз дээ? гэж Сувдааг асуув. Уг нь Анхмаа л Сувдаагийн биеийг асуумаар. Анхмаа хэсэг түгдэрснээ
– Урд шөнө нойр муутай хоноод оо. Надмидын уурхайд нэг хүн нас барчихаж. Тэгээд л . . . гэлээ. Анхмаагийн харц нэг л худлаа юм шиг санагдсан ч хүний үхэл ярьж байхад итгэхгүй гээд яахав. Тэнд хүн нас барахад гэртээ суудаг Анхмаа нойргүй хонодог юу л бол. Үгүй тэгээд байж болох ч нэг л сонин.
Биднийг цуглаад удаагүй байтал цонхны цаана Надмидын машин ирж зогслоо. Дотроос нь чихэр, вино барьсан Надмид нүүр дүүрэн инээсээр бидэн дээр ирлээ. Урд нь ерөөсөө уулзах нь байтугай даллаад байхад ирдэггүй хүн гэнэт ингэхээр гайхахаас өөр аргагүй. Анхмаагийн царай улам л гунигтай болж хувирав. Энэ өдөр би Надмидыг өөрийн эрхгүй новш гэж бодсон юм. Тэр юу ч юм ярьж худлаа инээх нь нэг л зэвүүн. Би
– Танай үйлдвэр дээр таагүй юм боллоо гэсэн гайгүй юү? гэтэл Надмид Анхмаа руу нэг харснаа
– Аан, тэр зүгээрээ. Аль дээр болсон юм явдал гэнэ. Анхмаа тэр хоёрын аль нэг нь худлаа ярьж байв. Надмид
– Би ч охин хүсээд, хүсээд манай Анхмаа гаргаж өгдөггүй ээ. Гэрийнхээ ганц эрх дагина байх гээд л тэр байх гээд учиргүй хуурай инээлээ. Нэг л авцалдаагүй. Анхмаа түүнийг нүдний булангаар ёозгүй харахыг би анзаарчихав. Харин Сувдаад Надмидын ярьж байгаа таалагдаж байгаа бололтой. Миний дургүй хүрч
– Анхмаагийнхаа альхан хөлд нь суумаар юм дээ. Ямартаа ч гэсэн номхруулж авсан нь дээр байхаа гэхэд
– Аль ч хөлд нь суусан тангараад болохгүй байгаа юм. Ямар сайндаа охин хүүхэд өргөөд ч болтугай авдаг юмуу гэж бодож байхав. Охин гэдэг чинь өр нимгэн хөөрхөн ш дээ гэж хачин нирваан дүр гаргахад бид бүгд чимээгүй боллоо. Өнөөдөр чухам ямар зорилгоор ирсэн нь одоо л нэг ойлгогдов. Анхмаа яг юу бодож буй нь мэдэгдэхгүй ч ямартай ч дуртай биш байна гэдэг нь харагдаж байлаа. Яагаадыг бол харин мэдсэнгүй. Дээх нь нэг өдөр ярьж суухад гэрт нь айлын хүүхэд гүйгээд байвал нэг их дуртай биш тухай ярьж байсан. Гэтэл ахиад нэг хүүхэд төрүүлнэ гэхээр дургүй байсан Надмид охин хүүхэд өргөж авах дуртай болж хоцорсныг бас ойлгосонгүй. Надад зөвхөн мэдрэгдэж байсан мэдрэмж бол Надмидыг үзэн ядаж байлаа. Сувдаа угаасаа эднийхийг элэг бүтэн сайхан гэр бүл гэж үздэг. Тэгэхээр охиноо боломж гарвал эднийд өгөх дуртай байх нь мэдээж. Тэгэхээр би ялагдах болж байлаа. Миний бодлыг батлах гэсэн шиг Сувдаа
– Хөөрхөн, ухаан орчихсон охин авчихад болохгүй ч юмгүй л дээ гэхээр нь би өөрийн мэдэлгүй
– Юу ярьж байгаа юм? Ийм сайхан залуу, ийм сайхан хүүхэн хоёроос сайхан охин төрөлгүй яадаг юм гэж цэхвэлзлээ. Бодвол би ч гэсэн тэдэнд ойлгомжтой харагдсан байх. Үүнийг анзаарсан Анхмаа гэнэтхэн ам нээж
– Энэ яриагаа больё оо. Ямар манай тухай ярих гэж ирсэн биш. Тэгээд ч оройтлоо. Явцгаая гэхэд би уухайн тас
– Харин тийм. Сувдаа ч гэсэн ядарлаа. Дөнгөж өнөөдөр эмнэлэгээс гарсан хүн гэж хэлээд хариу ч сонсолгүй босцгоолоо.
Надмид Анхмаа хоёр ч явав. Би Сувдааг аваад гэр лүү нь таксигаар явлаа. Машинд явж байхдаа бид хоёр хэн хэн нь дуугарсангүй. Гэтэл Сувдаа чимээгүйг эвдэж
– Болороо, би тэднээс гуйвал яах бол? Надмид ч хүүхдэд сайн байж мэднэ шүү, тэ? гэв
– Анхмаа хүний хүүхдэд дургүй гэж урд нь ярьж байсныг бид хоёр хоёулаа сонссон доо гээд тавьчихлаа. Сувдаа тэгэсгээд юм хэлсэнгүй . . .
* * *
Нэг мэдсэн чинь Сувдаа маань ороод ирчихэж.
– Та ч аймаар завгүй сууж байгаа юмаа даа. Намайг ирснийг ч мэдсэнгүй. Алив би уншъя гээд нэг хуудас шүүрэхээр нь
– Байг чи. Нэг мөсөн дуусахаар нь уншихгүй юү гээд булааж авлаа. Өвгөн тэндээс
– Миний охион, дараа бол. Ээж нь өгөхгүй л гэсэн бол өгөхгүй. Чи ямар занг нь мэдэхгүй биш гэж Сувдаад хандан хэлж байна.
– За, за болье болье. Хэзээ дуусахыг нь л хүлээж байхаас
– Чи хүүхдүүдээ авчирч харуулах юм яриад байсан яав? гэхэд
– Эцэг нь гэж нэг өвчтэй юм ээжид садаа болно яршиг, эндээ байж байг гээд байх юм байна ш дээ гээд шарвалзав. Өвгөн
– Болж дээ. Өрхийн тэргүүн гэдэг чинь тиймэрхүү л байдгийм ш дээ гэж бага хүргэнээ сүрхий магтаж байна. Сувдаа
– Хн! Яршиг л байна ш дээ. За, за би явлаа
– Чи ядаж хоол . . .
– Идэхгүй ээ, идэхгүй гээд гарч одов. Санаа нь бид хоёртоо л эрхэлж байгаа ухаантай. Өвгөн над руу толгой сэгсэрч
– Мундаг охин шүү. Чи бид хоёрын нэгийг л дуурайсан байгаа даа гээд над руу нүд буландаж харснаа арсайтал инээж байна. Намайг давж байгаа ухаатай. Дотор шатаад явчихлаа.
– Тэгээд, тэгээд чи хэнийг гэх гээв? гээд ширэв татчихаад угаалгын өрөөнд яваад орчихов. Өвгөний хүг, хүг инээх дуу битүүхэн сонсогдсогдоход нь би нүүрээ хурдан, хурдан шударч угаав.
* * *
Бодвол Сувдаа надад хэлэх хэрэггүй гэсэн зүйлээ хэлчихлээ дээ гэж бодож байсан байх. Хүүхдээ надад өгөх болов уу гэсэн горьдлого үндсэндээ тасарч эхэллээ. Үнэндээ бол би л бодоод, горьдоод яваа болохоос энэ бодлоо түүнд хэлээгүй юм чинь. Эх нь амьд байхад ийм юм бодож байсан гэхээр хүн үнэмшмээргүй. Үнэмшсэн нэг нь намайг үзэн ядмаар байгаа биз? Гэхдээ л хүн гэдэг хэдийд ч, юуг ч бодож чаддаг юм билээ дээ. Нэгэнт найдвар багассан учир би аргаа барсандаа
– Одоо асрах газар чинь ямархуу журмаар ажилладаг юм бэ? гэж би Сувдаагаас ч юм шиг өөрөөсөө ч юм шиг асуулаа. Асуух ч гэж дээ Сувдаад ингэж хэлээд өөрийнхөө тухай бодуулах арга олж байгаа ухаантай. Сувдаа над руу нэг сүрхий харснаа
– Чи миний охиныг асрах газар өг гэх гээд байна уу? Та нар яахаараа хүүхэд өнчрөх болохоор асрах, асрах гэж байдаг юм гээд намайг үзэн ядсан харцаар харлаа. Ингэнэ чинээ бодоогүй байсан би
– Үгүй ээ, үгүй. Би яалаа гэж тэгж бодох юм бэ. Хэрвээ намайг буруу юм хэлсэн бол уучлаарай гэхэд
– Би яаж ч байсан охиноо асрах газар өгч өөрийнхөө араас оруулахгүй. Тэнд ямар байдгийг чи мэдэх үү. Мэдэхгүй ш дээ гээд намайг харснаа бодлоо цэгцлэх мэт хэсэг дуугаа хураав. Тэгээд намуухан дуугаар
– Манайд дуу хөгжим ордог нэг залуухан багш байдаг байлаа. Эр юм байж үсээ шалчийтал самнаж үнэртэй ус түрхсэн хөгийн амьтан. Хаанаасаа ч олдог юм печень, чихэр надад өгнө. Бүр байнга шүү. Хүүхэд юм болохоор авчихна. Чи намайг багшаа гээд хэрэггүй. Ахаа л гэж бай гээд л . . . нээрээ ч миний ах ч юм шиг санагдах үе бас байна. Өнчин өрөөсөн хүнд чинь наашаа гэсэн болгон сайн хүн шиг санагдана. Ялангуяа хүүхэд байхад. Намайг төгсөх ангид байхад шинэ жилийн үдэшлэг шиг юм болсон юм. Тэр орой намайг үнсчихэв. Ахаа гэж бодож, бүр итгэж явсан хүн чинь гэнэт тэгэхээр айх ч шиг, гайхах ч шиг. Түүнээс хойш зугатаж эхэлсэн. Нэг өдөр өрөөндөө сууж байсан чинь ороод ирсэн . . . гэснээ Сувдаагийн дуу цаашаа орчихлоо. Тэгээд яасан юм бол? гэж бодтол тэр цааш нь
– Муу новш чинь
Үргэлжлэл бий . . .
– See more at: http://www.biirbeh.mn/index.php?sel=content&f=one&obj_id=6710#sthash.aCdpBMZG.dpuf