Ангилал: Уртын дуу

БНСУ-ын Намянжу хот, Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хот хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд 2018 онд БНСУ-ын Намянжу хотын “Монгол соёлын хотхон”-д ажиллах мэргэжлийн уран бүтээлчдийн сонгон шалгаруулалт амжилттай болж өндөрлөлөө. Энэ жилийн сонгон шалгаруулалтыг Нийслэлийн Соёл, урлагийн газраас өнгөрсөн сарын 30,31-ний өдрүүдэд Улаанбаатар чуулгын тайзнаа зохион байгуулж нийт бүртгүүлсэн 85 уран бүтээлчдээс 33 уран бүтээлчийг сонгон шалгарууллаа.

“Gerelt” media групп, “Event Masters” компанийн хамтын бүтээл “LOVE STORY” уран сайхны кино үзэгчдийн хүртээл болоход бэлэн болжээ. Энэ удаад тэд “Үүрдийн хайрын эрэлд” гарсан бөгөөд хариултыг нь хоёрдугаар сарын 14-нд “Univishion”, “Skymedia”, “DDISH”, “Look tv”-ээр өгөх аж. Тодруулбал, хүний сэтгэлийг юу шаналгаж, юу баярлуулдаг, хүн хүнээ хайрлахад юу чухлыг, хайрлахын тулд уучлах, тэвчих, ухаарах хэрэгтэйг энд өгүүлнэ.

Францын Везуль хотноо 1 дүгээр сарын 30-наас 2 дугаар сарын 6-ны өдрүүдэд 24 дэх удаагаа зохион байгуулагдаж буй Азийн олон улсын кино наадамд Монгол Улс онцлох орноор сонгогдож, Франц Улсад суугаа Монголын Элчин сайдын яам хамтран зохион байгуулагчаар оролцов. Везуль хотын Азийн олон улсын кино наадам нь жил болгон зохион байгуулагддаг бөгөөд, жил бүр 30 мянга гаруй үзэгчид Франц болон Европын бусад орноос наадмыг үзэхээр ирдэг юм байна. Нийт энэ жилийн наадамд Азийн 22 орны 90 кино оролцож байгаагаас 17 нь монголын кино юм.

Умард хөршийнхөн урлаг, соёлынхондоо их элэгтэй гэдэг. Түүний нэг жишээ бол В.Высоцкийнхоо 80 насны ойг өргөн тэмдэглэж байна. Бүтэн сарын ажил өрнүүлж байгаа аж. Ерөнхийлөгч В.Путин нь Таганка театр дээр нь очиж их авьяастныг дурсан хүндэтгэл үзүүлж байх жишээтэй.

Улсын филармонийн гоцлол дуучин, МУСТА Баяраагийн Дэлгэрбаяр сар шинийн баярыг угтан “МӨРӨӨДЛИЙН ДУУ” теле концертoo үзэгчдэдээ тун удахгүй толилуулах гэж байна. Баяраагийн Дэлгэрбаяр 2006 онд Баатар хот Москвагийн нэрэмжит улсын тэргүүний 33-р сургуулийг төгсөөд, Төрийн шагналт, Ардын жүжигчин С.Гончигсумлаагийн нэрэмжит хөгжим бүжгийн коллежид элсэн орж Төрийн шагналт, Ардын жүжигчин, Зууны манлай дуурийн дуучин Х.Уртнасан багшийн удирдлага дор 2011 онд төгссөн.

Эх орон гэж юу юм бэ. Энэ цаг үед бидний амар тайван оршин буй газар нутаг ямар үнэ цэнээр ирсэн бэ гэх асуултын яг одоо танаас асуувал та хариулж чадах уу. Мэдээж хүн бүр өөр өөрийнхөө бодлоор энэ асуултад төвөггүйхэн хариулах байх. Гэтэл бидний дунд өнгөрсөн үед өвөг дээдэс минь юу хийж бүтээсэн, энэ сайхан эх орныг минь бидэнд үлдээхийн тулд юу даван туулсныг мэдэх хүн алга дарам цөөхөн. Тэгвэл, эх оронч залуусын халуун амь, бүлээн цусаар бичигдсэн ч цагийн эрхээр бүдгэрч буй түүхэн үйл явдлыг эргэн сануулах гайхалтай бүтээлийг “Фантастик” болон “Жийж” продакшныхан үзэгчиддээ толилуухад бэлэн болжээ. Тэд гурван жилийн өмнө буюу 2015 онд 1970-аад оны барилгын цэргийн ангид болсон жинхэнэ бослогын үнэн түүхийг харуулсан “Маш нууц” хэмээх уран бүтээлийг дэлгэцнээ амьдруулсан байдаг. Харин зураг авалт эхэлсэн цагаасаа хойш үзэгчдийн дунд хүлээлт үүсгээд буй “Маш нууц-2” хэмээх шинэхэн уран бүтээлээрээ 1948 оны Байтаг богдын тулгаралтын тухай бодит түүхийг өгүүлэх юм байна.

Байтаг Богд уул нь Монгол улсын Ховд аймгийн Булган сумын нутагт оршдог уул. Оргил нь 3400 метр өндөр. Бүдүүн Харгайт, Нарийн, Хужирт зэрэг гол эх авч урсдаг. Монгол орны баруун урд хил дээр орших энэ ууланд 1947 оноос 1948 онд хил зөрчигчидтэй хийсэн томоохон тулаан болсныг түүх бичлэгт Байтаг Богдын тулалдаан хэмээн тэмдэглэнэ үлдээжээ. Дамжигийн сумангийн улс төрийн орлогч Г.Хаянхярваагаар ахлуулсан Б.Гиваан, Б.Тэгшээ, Л.Даваадорж, Н.Дандархайдав, Э.Архад, Т.Баян, Л.Гончигзэвгэ, Д.Чойжин, Ч.Пэлжээ нарын бүрэлдэхүүнтэй хилийн манаа Байтаг богд уулын Бүдүүн харгайт голын хавцлын аман дахь харуулын цэг дээр үүрэг гүйцэтгэж байжээ. Энэ үед Осван шилдэг 22 баатруудынхаа өшөөг авах зорилготой Манат баатраар удирдуулсан 100 орчим хүнийг Сантуха тосгонд оршдог хуарангаас гаргасан байна.

“Чиний хайранд”, “Чамайгаа санахаар” зэрэг хайрын сэдэвтэй олон сайхан дуугаараа охид залуусыг уярааж явсан дуучин Ц.Мөнхбат, М.Үүрцайх хоёр уран бүтээлийн ажилдаа эргэн нэгдэж хайрын дууны романсаа эгшиглүүлэхээр болжээ.

“UBS” телевизийн бүтээл “Содура” уран сайхны кино ОХУ-ын үзэгчдэд хүрч эхлэх гэнэ. Хөвч тайгын амьдралыг өгүүлэх “Содура” кино ОХУ-ын Иркутск хотын Кино моллд үзвэрийн нээлтээ хийхээр болжээ.

Монгол Улс 2011 онд “Хүн амын суурьшил нь хамгийн сийрэг улс” гэж Гиннесийн дэлхийн дээд амжилтын номд албан ёсоор бүртгэгдэж байв. 1,564,160 хавтгай дөрвөлжин км газар нутаг дээр 3,1 сая /2011 оны байдлаар/ хүн амьдардаг, энэ нь ердөө хоёр хүн тутамд нэг хавтгай дөрвөлжин км талбай оногддог гэсэн үг юм. Тэгвэл дэлхийн дээд амжилт бүртгэдэг Гиннесийн номд хамгийн сүүлд сүмогийн их аварга Хакүхо М.Даваажаргал бүртгэгдлээ.