Одоогоос 10 жилийн өмнө буюу 2008 онд “Сэтэрт тал” дуугаар анхлан урлагийн гараагаа эхэлж байсан дуучин МУСТА А.Түмэн-Өлзий өдгөө “Баясгалантай сайхан”, “Хайр бэлэглэе”, “Аавдаа”, “Ижий зөн”, зэрэг олон гайхалтай дуугаараа Монгол түмний хайр хүндэтгэлийг хүлээсэн уран бүтээлч болжээ. Дуучин бүсгүй маань удахгүй болох “Олон улсын эмэгтэйчүүдийн баяр”-ыг тохиолдуулан ээлжит тоглолтоо хийхээ зарлаад байсан юм. Тэгвэл уг тоглолтоо “Гэгээ билээ би” хэмээн нэрийдсэн бөгөөд тоглолтонд оролцох уран бүтээлчидийн нэрс тодорхой болжээ.
Ангилал: Уртын дуу
‘Морин хуурын чуулга’-ын уран бүтээлчид жил бүрийн хаврын тэргүүн сарын шинийн найманд Манба Дацан хийдэд бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ тоглон, Манла бурханд дуун өргөл өргөдөг уламжлалтай ажээ. Энэ үеэр Манба Дацан хийдийн лам, хуврагууд хурал ном уншиж, ард иргэдээ даатгадаг аж. Энэхүү хүндэтгэлийн ёслол маргааш буюу хоёрдугаар сарын 23-нд болно. Манба Дацан хийдийн Тэргүүн хамба лам, Билгүүн номч Д.Нацагдорж Манла бурхандаа сэтгэлийн өргөл өргөж, 18 жилийн өмнө “Мөргөлийн эгшиг” хэмээх шүлгийг бичсэн бөгөөд энэхүү шүлэгт Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар, Төрийн шагналт Л.Лувсаншарав ая хийж, дуу төрсөн түүхтэй аж.
Монголын уран зураач Э.Отгонбаярын “Зураг” нэртэй уран бүтээлийн үзэсгэлэн 2018 оны 2 дугаар сарын 10-нд Швейцарийн Цюрих хотын “АВ43 Contemporary” үзэсгэлэнгийн танхимд нээлтээ хийлээ. Нээлтэд Байнгын төлөөлөгч, Элчин сайд Л.Пүрэвсүрэн оролцож хэлсэн үгэндээ Монголын уран бүтээлчийн зургийн үзэсгэлэнд ирсэн хүмүүст талархлаа илэрхийлэн зураачийн талаар танилцуулга хийж, Монгол, Швейцарийн хоёр талын харилцаа, ялангуяа соёлын харилцааг хөгжүүлэх чиг баримтлан ажиллахаа мэдэгдэв. Үзэсгэлэнгийн нээлтэд соёл урлаг сонирхдог болон Монголд элэгтэй швейцарьчуудаас гадна Цюрихийн ойролцоо амьдардаг монголчууд оролцов.
“Ямархан хэцүү заяаг туулсаар Монгол минь бүтэн үлдээ бол, Яруу алдраа сонсож амжаагүй хэчнээн баатар үрэгдээ бол” хэмээх сэтгэл шимшрүүлсэн үгстэй “Үеийн үед” дуу өчигдрөөс эхлэн олны хүртээл боллоо. Эх орноо бүрэн бүтнээр нь авч үлдсэн зоригт баатруудынхаа гавьяат үйлсийг Монгол түмэн минь үеийн үед санаж явах учиртайг сануулж, ойлгуулсан энэхүү дууг “МАШ НУУЦ-2” буюу “БАЙТАГ БОГД” уран сайхны кинонд зориулан бүтээж, дүрсжүүлсэн байна.
Монголчуудын уламжлалт Цагаан сарыг билгийн тооллыг эртнээс хэрэглэж ирсэн буддын шашинтай орнууд тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Тэр тусмаа Азийн орнууд Цагаан сарыг өөр өөрийн ёс заншлаар өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг уламжлалтай. Энэ жил Азийн орнуудын Цагаан сар ойролцоо болох юм. Дэлхийн бусад орон энэ баярыг хэрхэн тэмдэглэдгийг сонирхоцгооё.
Дуучин Ану шинэ оны өмнөхөн “Алдарт эх” болж ихэр хүүхдүүдээ өлгийдөн авсан баярт мэдээг дуулгаад байсан билээ. Үргэлжид гоо сайхнаа хадгалан үзэсгэлэнтэй хэвээр байдаг тэрээр бага охиноо таван сартай байхад нь анх жирэмсэн болсноо мэдсэн ажээ. Гурван удаа ойрхон кесаров хагалгаагаар төрсөн түүнд эмч нь дахин төрөхөд эрсдэл ихтэй тухай дуулгасан хэдий ч тэрээр үүнийг үл ажран хүүхдүүдээ гаргахаар шийдсэн гэдэг.
Монголын урлагийн “Алтан бурхад”-ын нэгэн алдарт жүжигчин Цагааны Цэгмидийн бага хүү Сити дээд сургуулийн багш, найруулагч, жүжигчин Ц.Төмөрхуягт Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Монгол Улсын гавьяат жүжигчин хэмээх эрхэм цолыг олгож энгэрт нь зүүж өглөө. Ерөнхийлөгч энэ цолыг зүүж өгөхдөө “Энэ цол бол Монголын ард түмний хүсэл сэтгэлийн цол юм шүү. Улам сайхан дүр олныг бүтээгээрэй” хэмээн Монгол төрийн тэргүүний үг сургамжаа хайрлажээ. Ц.Төмөрхуягийн хувьд урлагийн салбарт нийт 30 гаруй жил ажиллаж байгаа Монголын ард түмний хайртай жүжигчдийн нэгэн билээ.
Монгол түмний төрт ёсны их баяр цэнгэл болсон Цагаан сараар та хоймортоо залрах цэнхэр дэлгэцээрээ заавал үзэх таван шилдэг киногоо үзэж амжаагүйюм биш биздээ. Тэгвэл та үндэсний сувгуудаар гарсан тухайн кинонуудыг нөхөж үзээрэй.
Увс аймгийн “Ойрад” театрын нэр бүхий ажилтнууд тус театрын дарга Б.Лхагвасүрэн нь уран бүтээлчдийн ажлын өрөөнд чагнах төхөөрөмж, бэлтгэлийн болон хувцас солих өрөөнд дүрс бичлэгийн хяналтын камер тус тус байрлуулсан, замын цагдаа нарын хэрэглэдэг согтууруулах ундааны түвшин хэмжигч /драйгер/ багажаар ажилчдаа согтуу байгаа эсэхийг үлээлгэж шалгадаг зэрэг асуудалд уран бүтээлчдийн эрх ноцтой зөрчигдөж байна гээд ХЭҮК-ийн Увс аймаг дахь салбарт гомдол гаргасан юм.
Хөгжмийн зохиолч, ая зохиогч, уран бүтээлчдийн оны шилдгүүдийг тодруулдаг “Морин хуур 2017” наадам өчигдөр боллоо. 31 дэх удаагаа зохион байгуулагдсан “Морин хуур” наадмын шилдэг бүтээлийг мэргэжлийн, нийтийн, эстрадын /поп, рок, хип хоп/ дуу гэсэн гурван төрлөөр шалгаруулж, тэргүүн шагналтнуудыг тодруулсан. Эндээс оны шилдгийн шилдэг “Гранпри” шагналыг хөгжмийн зохиолч тодруулахад хөгжмийн зохиолч Б.Хүрэлбаатарын аялгуу, яруу найрагч н.Амгаланбаатарын шүлэг “Баатар хайрхан” дуу шалгарчээ.