Ангилал: Зохиол

Гундуухан намрыг гунигтайгаа үдэж хуруун дахь сүйн бөгжөө харахдаа
Гил хархан гэзэгнээс чинь үнэртэх тэр л үнэрийг сэтгэлдээ мэдрэн сууна
Гэм хийгээгүй чинийхээ хайранд баллуурдаж болохгүй хир үлдээсэн ч
Гараа дэлгэн хүлээн авсан сайхан сэтгэлийн чинь өмнө би сөхөрч байна

Урьд эртийн цагт цастын оронд төр шашин нь ганхаж, түмэн олон үймж, тэсэхүй еэ бэрх болсон тэр нэгэн мөчид Далай Лам арга сэдэж өөрийнхөө шавь нараас нэгэн гэлинг Ганжуурын тархин судар Жадамба үүрүүлээд Халхын зүг явуулж гэнээ.

Цахирмаа томоос том зөөлөн алчуур нөмрөн цонхны дэргэд зогсоод ээлжээ хүлээнэ. Өнөөдөр түүнийг хамгийн хүнд, хэцүү үзүүлбэр хүлээж байгаа. Энэ давааг давчихвал зэрэг ахиж, цалин нэмэгдэх юм. “Марко” шөнийн цэнгээний газарт ширээний хүүхнээр ажиллах болсоор гурван сар гаруй хугацааг үджээ. Халамцуу эрчүүдтэй зууралдан, дуулж, хуурдаж, инээн хөхрөн сууж байхдаа Цахирмаа гэртээ ганцаар үлдсэн таван настай хүүгээ бодсоор байдаг билээ. Ээж, хүү хоёрыг хувцсаа боож тэврээд гарахад нөхөр нь,

Хүний амьдралд юу ч тохиолддог. Жаргах цаг нэг байхад зовох цаг ч бас байдаг. Жаргал зовлон хосолсон хүний хорвоод хүн гэдэг нэрийг хайрлаж хамгаалж явна гэдэг бол хүн болж төрсөний эрхэм дээд заяа буюу. Амьдралын түмэн нугачаан дунд бүдэрч хальтирч явсан ч амьдралын чин үнэнийг ойлгоод засаж хүмүүжсэн нэгэн байхад золигт гарсанаараа дуусъя гээд өөртөө зовлон хурааж, зорилго хүсэлгүй насаа өнгөрүүлэх хүн нэрнээс цаашгүй хүн ч байдаг ажээ.

Тэр царай муутай. Гэхдээ л цаанаа л нэг сэтгэл татам дулаахан төрхтэй. Адайр муухай ааштай. Тэгсэн хэрнээ үг бүр нь сэтгэлд зүү мэт шивж ордог охин байлаа. Уулзья гэхээр “Үгүй” гэж зөрүүдлэнэ. Уулзахгүй дээ гэж бодохоор “Хүрээд ирээч” гэж дуудна.

Анхны цас том томоор малгайлан намуухнаар буусан өвлийн эхэн сарын тэр нэгэн өдөрсөн. Бараг навч хүртэл зарим нь хараахан шарлаж амжаагүй байж билээ. Гэнэт орсон цасыг харж хөөрсөн залуухан хосууд хотын гудамжаар хөтлөлцөн алхаад л…