Монгол улсын засгийн газраас жил бүр хүүхдэд зориулсан уран бүтээлийг олшруулах зорилгоор тайз дэлгэцийн бүтээлийн зохиолын уралдааныг зарлаж, түрүүлсэн бүтээлд санхүүжилт олгодог. Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Соёл, урлагийн хорооноос (Хуучин нэрээр) зарласан 2012 оны энэ тендерт Ц.Түмэнбаярын “Мөрөөдлийн үзэг” зохиол (Төслийн баг) шалгарсан юм. Жүжгийн ерөнхий найруулагчаар Монгол Улсын Ардын жүжигчин, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Б.Мөнхдорж, телевизийн найруулагчаар соёлын гавьяат зүтгэлтэн Б.Жаргал, хөгжмийн зохиолчоор Төрийн шагналт Б.Мөнхболд, тайзны зураачаар “Гэгээн Муза”-гийн эзэн О.Баярмагнай, туслах найруулагчаар Г.Содбилэг нар ажиллаж байна.
Зохиогч: Урлаг
Уран зохиолоор дамжуу лан хүүхдийн оюунд гэгээ нэмэх зорилгоор энэ төрлийн бүтээлийг дэмжих журам батлагдаад багагүй хугацаа өнгөрсөн. Засгийн газрын шийдвэрээр 2008 оноос хойш хүүхдэд зориулсан уран бүтээлийн уралдаанд зориулж 500 сая төгрөг зарцуулдаг болоод байгаа аж. Энэ жилийн уралдааны драмын жүжгийн төрөлд Д.Нацагдоржийн болон МЗЭ-ийн нэрэмжит шагналт зохиолч Ц.Түмэнбаярын “Мөрөөдлийн үзэг” зохиол шалгарсан. Түүнтэй 13.40 цагт холбогдож жүжгийнх нь талаар зарим зүйлийг тодрууллаа.
“Би хэн болчихоод байна, хүн байхын ханаа нь явна вэ” гэдгээ мэдэхийг хүсвэл “Гамлет” жүжгийг сонирхоорой гэдгийг уран бүтээлчид нь дуулгаж байсан. Хүн байхын утга учрыг харуулах уг жүжиг энэ сарын 9-нд УДЭТ-ын тайзнаа амилах юм. Бид “Гамлет” жүжгийн бэлтгэл дээр өчигдөр очиж, сурвалжлалаа. Гамлет аавыгаа оршуулж, ээж нь авга ахтай нь амьдралаа холбосноор уг жүжиг эхлэх боловч өшөө хорсол, ухаарал, асуултыг тавьсаар цааш үргэлжлэх юм. Энэ жүжиг анх 1601 онд үзэгчдийн хүртээл болж, түүнээс хойш дэлхийн олон оронд олон зуун найруулагч өөр өөрийнхөөрөө ойлгож тавьсан байдаг. Харин манайд анх 1980 онд С.Галсанжавын найруулгаар тоглосон юм. “Гамлет”-ыг дэлхийн олон оронд өшөө авагч, солиотой гэх мэт хэлбэрээр тоглож ирсэн бол энэ удаа ард түмний саруул ухааныг харуулах нь. Тухайлбал, энэ цаг үеийн болохгүй бүтэхгүй байгааг сонгодог хэлбэрээр тольдож болох юм. Уильям Шекспирийн “Гамлет” жүжиг 32 жилийн дараа Монголын тайзнаа дахин тавих гэж байгаа нь энэ. Тиймээс уг жүжгийн багийнхан нэлээдгүй хүч хөдөлмөр зарцуулж бэлтгэж байна билээ. Тайз болоод хувцас нь аль хэдийнэ бэлэн болсон харагдсан. Жүжигчид нь ч гэсэн өөрийн бүтээх дүрээ чадварлаг амилуулж байлаа.
Америкийн кантри урсгалын шилдгүүдийг шалгаруулдаг “Country Music Association Awards” буюу “CMA” өчигдөр болж өнгөрсөн байна. Шагнал гардуулах ёслолд кантри урсгалын “Little Big Town” шилдэг хамтлагаар шалгарсан бол дуучин Эрик Чарч шилдэг эрэгтэй дуучнаар шалгарсан байна. “Little Big Town” дэлхийн олон мянган хөгжим сонирхогчдыг байлдан дагуулсан “Pontoon” нэртэй синглээрээ ийнхүү шилдгийн шагнал хүртжээ. Тэд шагналаа гардаж аваад “Шилдэг шагналыг хүртсэндээ маш их баяртай байна. Бидэнтэй үргэлж хамт байдаг, биднийг дэмждэг фэнүүддээ маш их баяраллаа” хэмээн сэтгэгдлээсээ хуваалцжээ.
Монголын хошин урлагийн “Маск” продакшны жүжигчид хилийн дээс алхаж, АНУ дахь монголчуудад шилдэг бүхнээ толилуулахаар болжээ. Тэрээр арваннэгдүгээр сарын 10-25-нд АНУ-ын хотуудаар “Best of Mask” тоглолтоо хүргэх гэнэ.
Харин үүнээс өмнө орон нутгийн үзэгчдэд инээд бэлэглэж яваа бөгөөд “Маск” продакшныхан Зүүнхараа, Дарханд тоглож, өчигдөр Эрдэнэт хотод буудаллажээ. Орон нутаг дахь тоглолтын тасалбар эрэлт ихтэй, үзэгчдийн хүлээлт ч их байгаа тул “Маск”-ын залуус товлосон өдрөө тоглож буй гэнэ.
Дэлхийн супер од “Stefani Joanne Angelina” буюу “Lady Gaga” жил бүрийн 10 сарын 26-ны өдөр дэлхий нийтээрээ тэмдэглэн өнгөрүүлдэг “HALLOWEEN”-ий баярыг хагас нүцгэн байдлаар тэмдэглэн өнгөрүүлжээ. Тэрээр лааны тосон барималын музейд тус баярыг тэмдэглэн өнгөрүүлсэн бөгөөд цаг үргэлж сонин содон, этгээд зүйлсээр фенүүдээ гайхшруулж байдаг түүний энэхүү үйлдэл нь хэдийнээ дэлхий нийтээр шуугиан тариад байгаа ажээ.
Оросын нэрт хөгжмийн зохиолч М.И.Глинкийн нэрэмжит олон улсын тэмцээний тэргүүн байрын шагналт Цагдаагийн “Сүлд” чуулгын гоцлол дуучин МУГЖ Г.Ариунбаатар, Ардын жүжигчин, Төрийн хошой соёрхолт Н.Жанцанноровын сонгодог бүтээлүүдээр анхны бие даасан талархалын тоглолтоо хийхээр болсон талаар яригдаж эхэллээ.
Алдарт У.Шекспирийн “Гамлет” жүжиг хэдхэн хоногийн дараа Монголын тайзнаа амилна. Жүжгийн уран бүтээлчид өчигдөр хэвлэлийн хурал зарлаж, сэтгүүлчдэд нууцаа дэлгэлээ. Уг алдарт жүжгийг анх 1601 онд тайзнаа амилуулсан гэх баримт байдаг. Тэгвэл дөрвөн зуун жилийн хугацаанд дэлхийн бараг л бүх улс уг гайхамшигт бүтээлийг өөр өөрийнхөөрөө амилуулах гэж хичээсээр иржээ. Улсын драмын эрдмийн театрын уран бүтээлчдийн бүтээх “Гамлет” тэдгээрээс юугаараа ялгаатай байх бол, ямар нэгэн зүйлээр давуу байж чадах болов уу гэсэн бодол толгойд эргэлдсээр багагүй хугацааг үдсэн билээ. “Гамлет”-ын багийнхныг эртнээс таних боловч дээрх асуултад хариулт олохын тулд яг л анх удаа харж байгаа мэт нэг нэгээр нь анхааралтай сонжив.
“Шинэ-Үе” продакшны жүжигчин Ц.Алдармааг царай зүс сайтайн дээр өв тэгш бие хаатай сайхан бүсгүй гэж үзэгчид дуу нэгтэй хүндэлдэг. Тэгвэл жүжигчин бүсгүй саяхан өөрийн цахим хуудаснаа тячаангүй өгзгөө ил гаргасан зургаа байрлуулсан нь олон зуун сэтгэгдэл авсаар байгаа ажээ.