Ангилал: Үндэсний хөгжим

“Талх Чихэр” ХКНийслэлийн хүн амын өдөр тутмын хүнсний хэрэгцээ болох талх, гурилан бүтээгдэхүүнийг тасралтгүй 30 дахь жилдээ үйлдвэрлэн түгээж ирлээ.

“Талх Чихэр” ХКүйлдвэрийн инновацийн хөтөлбөрийн хүрээнд 2004 оноос хойш Европын холбооны Франц, Чех, Голланд, Финлянд, Итали, Герман, Испани болон БНХАУ-ын томоохон тоног төхөөрөмжийн үйлдвэрлэгч компаниудтай хамтран ажиллаж, гадна дотны банк санхүүгийн байгууллагын зээл тусламж, өөрийн эх үүсвэрээр хөрөнгө оруулалт хийн үйлдвэрийн техник, технологийн шинэчлэлийг хийж ирсэн билээ.

Дэлхийн хамгийн том марафон гүйлтийн тэмцээний нэг нь Нью-Йорк хотод жил бүр болдог. 1970 оноос хойш жил бүрийн арваннэгдүгээр сарын эхний ням гаригт энэхүү тэмцээнийг зохион байгуулдаг уламжлал тогтжээ. Тэгвэл дэлхийд алдартай Нью-Йоркийн марафон гүйлтийн тэмцээнд пара хөнгөн атлетикийн тамирчин П.Энхманлай, гүйлтийн спортоор хичээллэдэг нуман хөлтэй О.Саранчулуун нар амжилттай оролцсон байна. Тодруулбал, О.Саранчулуун 70 мянган тамирчин оролцсон марафон гүйлтийн төрөлд 42 километр замыг 8.15 цагт амжилттай туулж, тэмцээний тэргүүн байрт шалгарчээ. Харин П.Энхманлай 42 километр замыг 2.15 цагт туулж, 20 дугаар байрт шалгарсан байна.

Монгол Улсын Хүний эрхийн Үндэсний Комисс хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах, хөхиүлэн дэмжих, хүндэтгэх хандлага, арга замыг нэмэгдүүлэх зорилгоор НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр, Монголын Сэтгүүлчдийн Эвлэлтэй хамтран хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд, сэтгүүлчдийн дунд “Хүний эрхийн хамгаалагч” сэдэвт шилдэг нийтлэл, нэвтрүүлгийн уралдаан зарлаж байна.

Эзэн Чингис хааны тухай “Үхэж үл болно-Чингис хаан”, “Төрийн сүлд өршөө” “Илүү сартай зун” кино болон “Би эр хүнд хайртай”, “Нууц амраг чинь болъё” зэрэг олон жүжгээрээ нэрд гарсан зохиолч Сорогдогийн Жаргалсайхан агсны хүү Ж.Билгүүн Япон улсад амьдарч, ажиллаж байгаа билээ.

-Та өвөөгийнхөө талаар гэгээн сайхан дурсамжаар яриагаа эхлэхгүй юу?
-Бид амралтын өдрөөр өвөө, эмээгийндээ очдог жаахан охидууд байлаа. Бага насанд дурсамж болон үлдсэн зүйл бол өвөөгөө мундаг уртын дууч гэхээсээ илүүтэйгээр маш нямбай хүмүүс байсныг илүү тод санадаг юм. Өвөө, эмээ хоёрын хийж байгаа үйлдэл бүр нь гайхалтай нямбай байдаг байлаа. Тэдний хийсэн буузны гурил, мах нь яг тэнцүү хэмжээтэй. Элдсэн ч, чихсэн ч яг л нэгэн жигд банш, бууз хийнэ.

Өнгөрсөн сар хайр дурлалын харилцаандаа нэлээд өөрийгөө зориулсан сар болсон байх. Ажил, хувийн амьдралынхаа тэнцвэрийг олох, бие биетэйгээ илүү нээлттэй харьцахаар хичээх гэх мэт багагүй зүтгэл гаргах хэрэгтэй болсон бололтой. Сарын эхний үед тэр байдал чинь од гаригсийн нөлөөгөөр үргэлжилнэ. Гэхдээ хувийн амьдрал чухал учраас үүнд ач холбогдол өгөх нь зөв.

“Монголын Хөгжлийн Гарц” төрийн бус байгууллагаас санаачлан хамтран ажиллагч байгууллага, мэргэжилтнүүдийн дэмжлэгтэйгээр мэдээллийн технологийг Монголд хөгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан, оруулж буй хувь хүнийг сонгон шалгаруулж, Мэдээллийн технологи “Оны хүн”-ээр шалгаруулахаар болжээ. Энэхүү шалгаруулалт нь 11 дэх жилдээ зохион байгуулагдаж буй ба манлайлагч, програм зохийогч, судлаач, инженер, техникч, анхдагч, бизнесмэн дэмжигч, түшээ дэмжигч, гадаад дэмжигч гэсэн есөн номинацийн шилдгүүдийг тодруулах аж.

Урлаг бол бидний амьдарч буй цаг үеийн соёлын илэрхийлэл мөн. Харин агуу урлаг нь хэд хэдэн соёлыг дамжин мөнхрөх чадвартай байдаг гэдэг үг бий. Бид урлагаар дамжуулан инээд баясал, уярал ухаарал, сэтгэлийн асар их цэнгэл жаргалыг эдэлдэг. Тэгвэл энэ агуу их урлагийг хүн л бүтээдэг гээд бодохоор бахдам сайхан. Урлагтай ажил амьдралаа холбосон хүмүүс гоо зүйн асар өндөр мэдрэмжтэй байдаг. Урлагийн хүн болох сонирхолтой эсвэл өөрийнхөө авъяасыг задлах гэсэн хүүхэд залуучуудад зориулан дараах ярилцлагыг бэлтгэн хүргэж байна. Бидний энэ удаагийн зочноор “Урлагийн цомирлог” сургалтын төвийн багш Г.Болор-Эрдэнэ уригдлаа.

Анх удаа инээдмийн кино барьж авсан

-Таныг инээдмийн кино хийж байгаа гэхээр сонирхол төрж байна. Ийм төрөл жанрын кино хийх санаа хэзээ төрөв?

-Энэхүү кино төсөл өнгөрсөн дөрөвдүгээр сараас эхэлсэн. Анх “Үргээлэг” киноны ажил дууссаны дараа “ТВ коктейль”-ийнхон бид ийм кинонд ормоор байна гэсэн саналыг өвлөөс эхлэн тавьсан. Тэгээд дөрөвдүгээр сараас кино зохиолоо янзлан бүх зүйлээ бэлдэж, өнгөрсөн наймдугаар сард мотор дуугарч эхэлсэн. Ерөнхийдөө 46 хоног зураг авалт хийн дараагийн ажилдаа ороод явж байна. Ирэх арваннэгдүгээр сарын 06-нд киноныхоо нээлтийг хийх гээд амьсгаа дээр явна.

Монгол улсад авто замын салбар үүсч хөгжсөний түүхэн 85 жилийн ой тохиож байгаа билээ. Ойн хүрээнд Монголд анх удаа “Авто замын салбарын удам дамжсан инжинерүүд” чуулга уулзалт Чингис зочид буудалд өнөөдөр зохион байгуулагдаж байна.