…Цус минь хөөрөх нь хаврын зөн үү
Эсвэл бүсгүй хүний хайр уу… Ф.Тютчев
Эмэгтэй хүнийг цэцэгтэй зүйрлэхдээ бид энхрий чанар, гоо төрхийг нь нэн түрүүнд санадаг. Зүрх бүхэн түүнд дурлаж, дуу болгоныг түүнд зориулж, яруу үгс зөвхөн түүний тухай бодлоос ундардаг мэт.
Эмэгтэй хүнийг цэцэгтэй зүйрлэхдээ бид энхрий чанар, гоо төрхийг нь нэн түрүүнд санадаг. Зүрх бүхэн түүнд дурлаж, дуу болгоныг түүнд зориулж, яруу үгс зөвхөн түүний тухай бодлоос ундардаг мэт.
Адтай ааль, ялдам шинжийн нь цаана бүсгүй хүн бүрийн дотор хувиршгүй бат бэх хэрнээ аядуу зөөлөн хүч бий шиг санагдана. Бүхнийг гэрэлтүүлж, дотно дулаан болгох идтэй тэр хүчийг Урчуудын эвлэлийн шагналт зураач Б.Баярт-Одын бүтээлүүд мэдрүүлнэ.
Монгол зургийн аргаар туурвисан түүний зургуудад талын монгол айлын өдөр тутмын амьдрал, нүүдэлчдийн ахуй, байгалийн гоо сайхан үзэгддэг. Харин тогтож ажваас магад өдөр бүр нэг л янзаар үргэлжлэх тэр хэмнэл нь ер бусын тайван бөгөөд энгүүн ч сэтгэл татам гоо сайхан, баяр баяслаар дүүрэн санагдах ба гагц эмэгтэй хүн ийм байдлыг авчирдаг хэмээн тэрбээр зургуудаа тайлбарласан юм.
Тод өнгөөр гэрэлтсэн түүний бүтээлүүдэд монгол бичгээр бичсэн үгс ч цөөнгүй үзэгдэх нь монгол газар шороо, түүх өв соёлыг бэлгэдэж буй хэрэг аж.
Тэгвэл төрийн соёрхолт Ц.Цэгмэдийн 2013 оны сүүлч үе, 2014 оны эхэнд хамаарах шинэ бүтээлүүдэд эмэгтэй хүний дүр гол байр суурьтай байна. Ингэхдээ хөрөг маягаар зурах бус, харин эмэгтэй хүний биеийн хэсгүүдийг дүрслэн, өөрийн “нэрийн хуудас” гэж хэлж болох хадны сүг зураг, эртний бэлгэдэлт дүрс, хээ угалзаар баяжуулжээ.
Тэдгээр бүтээл дэх эмэгтэй хүний биеийн хэсгүүд байгалийн нууцлаг гоо сайхныг бэлгэдэх мэт. Тухайлбал гоолиг нурууны хар цагаан гэрэл зураг мэт дүрслэл тэргэл сартай шөнийг санагдуулах бол бумбан хөх, уян налархай биеийн нуруу, хэвлий, ташаа хэсгээр элсэн манхан эсвээс дов толгодыг төлөөлүүлсэн шиг.
“Үлэмжийн чанар” нь нэг талаас бүсгүй хүн-байгаль-ахуйн шүтэлцээний тухай, нөгөө талаас уламжлалт хэлээр орчин үеийг хүүрнэх гэсэн хандлагатай болжээ.
Дүрслэлээс гадна зураач төрөл өнгөнүүдийг хооронд нь сүлсний дүнд үүсгэсэн, холилдсон шинэ өнгөнүүд нь зүүд мөрөөдлийн аяс мэдрүүлнэ. Зураач Ц.Цэгмэд бүтээл туурвих үйл явцыг далд ертөнцийн сүнслэг эрчим хүчний дохио хэмээн үздэг бөгөөд уран бүтээлч нь тэр бүхнийг дамжуулагч хэмээн үздэг.
Тиймээс ч бүтээлээ төдийлэн тайлбарлалгүй, үзэгчдэд хүлээн авах үүдийг нээлттэй үлдээдэг юм билээ. Хэдийгээр тэрбээр сонгодог уран зургийн дэгтэй В.И.Суриковын нэрэмжит академийг төгсөж, хуучин нийгмийн үед бүтээж туурвиж явсан ч нэг шугамд огт хязгаарлагдалгүйгээр орчин үеийг илэрхийлэн зурдаг нь онцлууштай. Гэхдээ тэр нь хүчилсэн хэрэг бус, харин өөрийн эрхгүй урсан гарсан мэт мэдрэгддэг юм.
“Үлэмжийн чанар” нь нэг талаас бүсгүй хүн-байгаль-ахуйн шүтэлцээний тухай, нөгөө талаас уламжлалт хэлээр орчин үеийг хүүрнэх гэсэн хандлагатай болжээ. Харин тэрхүү хүүрнэлийг тайлж унших түлхүүр нь үзэгчийн мэдрэхүйд орших буй. 976 арт галерейд гарч байгаа “Үлэмжийн чанар” энэ сарын 20-ныг хүртэл үзэгчдийн хүртэл болох юм.
Борооны дараа, 2014ь Oil on canvas 100*80
Эх сурвалж: gogo.mn
