Монголын зохиолчдын эвлэлийн түүхт 90 жилийн ой нэгдүгээр сарын 9-нд тохионо. Ойг угтан өнгөрөгч долоо хоногийг уран зохиолын өдрүүд болгон тэмдэглэж, яруу найрагчдын хөргийг дэлгэсэн юм. Өчигдөр /2019.01.07/ “Чингис” зочид буудалд “Монголын орчин үеийн уран зохиол-соёлын шинэ өв” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал боллоо. Хурлаар утга зохиолын салбарынхан уран зохиолын өнөөгийн чиг хандлага, хөгжлийн түүхийн талаар хэлэлцэж, санал бодлоо солилцож буй юм.
Зохиогч: Урлаг
Монголын маркетинг менежментийн хүрээлэнгээс оны төгсгөлд салбар бүрийн шилдгийг тодруулах “Grand awards” наамдыг зохион байгуулдаг уламжлалтай. Тус наадмын энэ жилийн шоу бизнесийн салбарын Гранпри шагналыг “+17” цуврал бэлтгэсэн жүжигчин У.Цогтбаяр, Г.Лхагвацэрэн нар хүртжээ. Хоёр жүжигчний хувьд “+17” цувралаас гадна “Bad angel” бүрэн хэмжээний кино хийсэн. Тэд хошин урлагийн “Эмоци”, “Маск” продакшнуудад харьяалагдан, уран бүтээл туурвидаг билээ.
Монгол Улсын Цэргийн дуу бүжгийн чуулгын гоцлол дуучин Ч.Бадрал Дэлхийн дуурийн дуучин “Кардифф-2019″ уралдааны шигшээд үлджээ. Тэрбээр “дуу романс” болон “дуурийн ари” төрөлд 400 гаруй дуучдаас шилэгдэж үлджээ. Английн Лондон хотноо саяхан болж өнгөрсөн энэхүү тэмцээнд шилдэг 19 дуучин шигшээд тунаж байна. Тэд ирэх зургадугаар сарын 17-22-нд Уэлсийн Кардифф хотноо хэн нь дэлхийн дуучин болохоо харуулж, хоолойн чадлаа сорих юм.
Би сүүлийн 36 жил уртын дуу дуулахыг ядаж явна. Энэ урлагт төгс төгөлдөр суралцана гэж байдаггүй хэмээн Н.Норовбанзад багш маань 73 настайдаа хэлж байсан. Багш минь төрөлхийн сайхан увидас, авъяастай хүн байлаа. Харин олон жил дуулж, ард түмнээ баясгасныхаа дараа “Бүрэн дүүрэн сурна” гэж байдаггүй юм гэжээ. Үүгээр уртын дууны гайхамшгийг улам тодотгосон байна. Энэ үгний үнэ цэнийг би одоо л өөрийн биеэр амсч, ойлгож, ухаарч сууна.
Монголын зохиолчдын эвлэлийн 90 жилийн ой энэ онд тохиож буй. Ойд зориулан өнөөдөр /2019.01.03/ “Бадрангуй урлаг” ТББ-аас шинэ оны босгон дээр баринтагласан “Чингисийн Монголын тэнгэрлэг зохиолчид” номынхоо дээжийг Зохиолчдын эвлэлийн удирдлагуудад гардуулан өглөө. Мөн энэ өдөр ойн хүрээнд санаачилж, хэрэгжүүлэх ажлын талаар тус эвлэлийн Удирдах зөвлөлийн дарга До.Цэнджав, гүйцэтгэх захирал М.Саруулдалай, МЗЭ-ийн яруу найргийн Үндэсний төвийн тэргүүн Ж.Баяржаргал нар “Өдрийн сонин”-ы Асуух эрхийн танхимд мэдээлэл өглөө.
Монгол Улсын соёлын гавьяат зүтгэлтэн, хөгжмийн зохиолч Г.Пүрэвдорж гуай нийслэлчүүддээ зориулж, 1985 онд “Улаанбаатарын үдэш” хэмээх энэ дууг зохиож, уран бүтээлийнхээ гарааг эхэлж байсан гэдэг. Түүнээс хойш энэ дуу нийслэлчүүдийн сэтгэл зүрхийг хөглөж, сэтгэлд хоногшсоор ирсэн. Тэгвэл энэ дууг саяхан Хятадын “The voice of China” уралдааны оролцогч, дуучин залуу хятад хэл рүү хөрвүүлэн дуулснаар монголчуудын хайртай “Улаанбаатарын үдэш” хэмээх энэ дуу урд хөршид ч өөрийн гэсэн сонсогчтой болжээ.
МЗХ, Залуу удирдагч сангаас 26 дахь жилдээ “NEXT STOP” Бүтээн байгуулагчдын ёслол хүндэтгэлийн наадам өчигдөр Шангри-Ла Улаанбаатар-т зохион байгуулагдлаа. Тус наадамд олон нийтээс нэр дэвшүүлсэн 300 гаруй бүтээгч залуусаас санал хураалт, зохион байгуулагчдын шалгуураар салбар тус бүрд тэргүүлсэн 33, нийт 66 эрхэм тодорсон билээ. Эдгээр 66 эрхэм нь Бүтээн байгуулалтын 25 жилд бүтээн байгуулалтын эзэд байж ачааны хүндийг үүрч явна гэдэгт Монголын залуус итгэж, сонгосон юм.
СУИС-ийн Бүжгийн урлагийн сургуулийн “Ардын урлаг, бүжиг судлал”-ын профессорын багийн Тэргүүлэх профессор, Ардын багш С.Дуламын “Эрдэм шинжилгээний өгүүллийн чуулган” гурван боть номын нээлт 2019 оны 1 дүгээр сарын 4-ний өдрийн 12:00 цагт СУИС-ийн “Оюутан” театрт болно.