Ц.Намсрайжавын нэрэмжит Монгол Улсын филармони энэ улирлын хөтөлбөрөө гаргажээ.
Зохиогч: Урлаг
Монголын Урчуудын Эвлэлийн нэрэмжит шагналт, Монгол Улсын Соёлын тэргүүний ажилтан, зураач С.Энх-Амгалангийн “Мэдрэмж-3” бие даасан үзэсгэлэн нь 2010 онд амжилттай болж мэргэжлийн байгууллага, урлаг судлаач төдийгүй уран зураг сонирхогч гадаад, дотоодын олон үзэгчдээс өндөр үнэлэлт авч байсныг урлаг сонирхогч та бүхэн санаж буй биз ээ.
Дуучин Д.Ширмэнтуяа энэ сарын 18-нд өөрийн “Бодол” нэртэй тоглолтоо хийхээр болжээ. Түүний тоглолт Дуурь бүжгийн эрдмийн театр болох бөгөөд “Улаанбаатар” чуулгын “Хангарьд” үндэсний найрал хөгжим, Морин хуурын чуулга бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ оролцоно гэсэн шүү.Тэрээр 2011 оны 12 сарын 29-нд буюу Үндэсний эрх чөлөөний өдрөөр Монгол улсын гавьяат жүжигчин цол тэмдгээр шагнуулсан билээ.
Хөдөө газар зүүн, баруун хоёр хажууд нэжгээд уул, зүүн талынх нь /ногоон гэрэл туссан/ хадтай уудам, баруун талынх нь /цэнхэр гэрэл туссан/ модтой бэрх, баруун талын уулын бэлд нэг хайлаас мод, түүний хажууд бараг тайзны гол чигт нэг том чулуу, тайзны ар талд нэг урт уул, түүний дор нэгэн бяцхан нуур ба нуурт нэг булаг урсан байна.
Жүжиг эхлэхэд хуурын уянгат дуу /Алиа саарлын ая/ гарч байх ба хөшиг нээгдмэгц дуу эхлэх бөгөөд Юндэн өнөөх чулууг түшин сууж, Нансалмаа Юндэнг налан хажуулж, Юндэн баруун гараар Нансалмаагийн зүүн гарыг барьж, харилцан их амраг байдалтай байна.
Юндэн, Нансалмаагийн толгойг илэн байж дээгүүр уул усыг ажигласан янзтайгаар дуу эхлэхэд Нансалмаа хажуулдсан хэвээр түүний нүүр өөд ширтэн ажиглана.
Оролмаа хэмээх эгэл жирийн нэгэн эмэгтэй болон түүний үр хүүхдүүдийнх нь амьдрал, тэмцлээр дамжуулан, Монголын төр, нийгмийн нэгэн үеийн тухай өгүүлэх энэ жүжиг 36 дүртэй.
Оролмаа эх гурван хүү, хоёр охинтой. Түүний нөхөр Сансрайдорж нь Монгол Улсыг Манжаас тусгаарлах үйл хэрэгт гар бие оролцож явсан төрийн зүтгэлтэн байгаад гамингийн шоронд амь үрэгджээ. Оролмаа эхийн том хүү Найдандорж сангийн яамны дэд түшмэл, дунд хүү Сандагдорж нь гэлэн, бага хүү Хаймчиг нэгэн яамны гишүүн бөгөөд шинээр тэмцэгч билээ.
Жүжгийн эхэнд тун өвөрмөц оршил бий. Театрын захирал, Яруу найрагч, Хошин жүжигчин гурав «Урлаг нийт ард түмнийг цэнгүүлэхэд үйлчлэх ёстой юу, эсвэл хамгийн дээд зорилгод үнэнч байх учиртай юу? Жинхэнэ яруу найраг, амжилт хоёрыг хэрхэн нэгтгэж болох вэ?» гэхчлэн уран бүтээлийн тулгамдсан асуудлуудыг хэлэлцэж байна. Тэдний ярианд мөн харвасан сум шиг цахилах цаг хугацааны тухай, онгод билигт автсан залуу нас эргэн хэзээ ч олдохгүйгээр үүрд гээгддэг тухай ч хөндөгдөнө. Захирал энэ бүхнээ ажил хэрэг болгохыг зөвлөөд, театр нь Яруу найрагч, Жүжигчин хоёрын бүрэн мэдэлд байгааг мэдэгдэнэ.
Эмч ялгууныг үзэж байснаа нууцхан санаа алдаад ээжийг нь дагуулан тайзны голд ирээд:
– Хагалгаанд оруулах хэрэгтэй. Аль болох хурдан тусмаа л сайн. Тэр болтол энэ хэвээр нь байлгахын тулд нөгөө аргаа л хэрэглээд байж байхаас даа.
Ээж: – Тиймээ… би ойгож байна. … Нүдэн дор минь л цонхийгоод муудаад байх шиг. Болдогсон бол яг одоо ч хамаагүй хагалгаанд нь авч очоод оруулахсан. Даан ч…
Сэргэн мандалтын үеийн нэрт төлөөлөгч, Английн жүжгийн зохиолч У.Шекспирийн бүтээлүүд Монголын драмын урлагийн түүхэнд онцгой байр суурь эзэлдэг. УДЭТ хөгжлийнхөө тодорхой үе шатыг туулж, уран бүтээлчдийн багаа бүрдүүлэн, бүтээж туурвих арга туршлага хуримтлуулсан тэр цаг үе буюу 1955 онд У.Шекспирийн “Отелло” жүжгийг тайзнаа амилуулсан юм.
Ромео, Жульетта хоёрын түүхийг Шекспир бодож олоогүй аж. Түүнээс 70 жилийн өмнө Луижи Да Порто гэгч ийм нэртэй новелл бичсэн нь ихэд алдаршиж, бусад зохиогч цээжээр зохиох эхлэлийн сэдэв даруй болсон байна. Маш олон хувилбар гарсны дотор бүр гэнэтийн гэмээр ч хувилбар байна. Жишээлэхэд, жүжгийн зохиолч Лопе Де Вегийн бичсэн жүжгээр бол Розело, Жулия баатар нь ерөөс амьд үлддэг байна.