Шведийн нийслэл Стокхолм хотноо Нобелийн долоо хоног албан ёсоор өчигдөр /2025.10.06/ эхэллээ. Өчигдөр физиологи, анагаах ухааны Нобелийн шагналтнуудыг тодруулсан бол ирэх өдрүүдэд бусад салбарт шагналын эздийг зарлана. Аравдугаар сарын 7-нд буюу мягмар гарагт физикийн, лхагва гарагт химийн, пүрэв гарагт уран зохиолын салбарын Нобелийн хороод шийдвэрээ зарлах бол баасан гарагт Осло хотноо Энх тайвны Нобелийн шагналтныг тодруулна. 1968 онд Шведийн Төрийн банкнаас бий болгосон Алфред Нобелийн нэрэмжит эдийн засгийн салбарын шагналын эзэн энэ сарын 13-ний өдөр тодорно. Альфред Нобель (1833-1896) гэрээслэлдээ физиологи, анагаах ухааны салбарын шагналтныг шалгаруулах ажлыг 1810 онд байгуулагдсан, одоо дэлхийн боловсрол, шинжлэх ухааны тэргүүлэх төвүүдийн нэг болоод буй…
Зохиогч: Урлаг
Стивен Кингийн алдарт романаас сэдэвлэн бүтээсэн “It: Welcome to Derry” цувралын найруулагчаар Андрес Мусчиетти ажиллаж, гол дүрд Билл Скарсгард тогложээ. Тус цуврал аравдугаар сарын 26-наас үзэгчдэд хүрнэ. Үйл явдал 1960-аад оны үеийг харуулна. Киноны эхний үйл явдлаас 27 жилийн өмнө Мэн мужийн Дерри хотод гэнэн томоогүй хүүхдүүд Пеннивайз хэмээх хорон санаат алиалагчийн гарт орсноор үйл явдал өрнөнө.
УДЭТ-ын уран бүтээлчид Оросын нэрт зохиолч Лев Толстойн “Анна Каренина” романаас сэдэвлэсэн ижил нэрт жүжгийг 2020 онд Монголын үзэгчдэд анхлан хүргэж байв. “Анна Каренина” роман нь дэлхий дахинаа эмэгтэйчүүдийн заавал унших ёстой сонгодог бүтээлд тооцогддог. Эмэгтэй хүний эмзэг нандин чанар, хайр сэтгэлийн төлөөх тэмцэл болоод гэр бүл, хосын харилцаа, амьдралын тухай өгүүлэх энэхүү романыг жүжгийн зохиол болгон Н.Пүрэвдагва бичсэн бол Төрийн соёрхолт, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Н.Наранбаатар найруулж, зураачаар УДЭТ-ын ерөнхий зураач Т.Ганхуяг, хөгжмийн зохиолчоор Ш.Өлзийбаяр нар ажилласан. Түүнчлэн хоёр бүлэг, 23 үзэгдэлт уг жүжгийг УДЭТ шинэ бүрэлдэхүүн, шинэ “Анна”-тайгаар энэ оны тавдугаар сард үзэгчдийн хүртээл болгосон юм. Тэгвэл эл жүжгээ…
УДБЭТ 63 дахь улирлын дуурийн нээлтээ Төрийн соёрхолт, хөгжмийн зохиолч Ц.Нацагдоржийн “Гүн гэрийн гүнж” үндэсний дууриар хийлээ. Тус дуурийн цомнолыг ШУ-ны доктор, профессор, хөгжим судлаач, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Л.Эрдэнэчимэгийн “Гүн гэрийн авхайн нүүдэлчдийн арван найман аялгуу” бүтээлээс сэдэвлэн Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, Төрийн шагналт зохиолч, яруу найрагч Д.Төрбат бичсэн билээ.
Монгол дахь НҮБ-ын Хүүхдийн Сан, Монголын контемпорари балетын хөтөлбөр, УДБЭТ хамтран хүүхдийн сайн сайхны төлөөх балетын үдшийг аравдугаар сарын 16-нд 18.00 цагаас УДБЭТ-т толилуулах гэж байна. Энэ үдэш Монголын сонгодог болон модерн бүжгэн жүжгийг анх удаа нэг тайзнаас үзэх боломж нээгдэхийн сацуу хүүхдийн эрүүл мэндийг хамгаалахад чиглэсэн үйл хэрэгт хувь нэмэр оруулах боломжтой болно. “Амьдралыг тэтгэгч O2” модерн балетын тоглолтыг шинэчилсэн найруулгаар анх удаа тоглох гэж байгаа бөгөөд энэхүү бүтээлийг НҮБ-ын Хүүхдийн Сангаас санаачлан бүтээж, 2019 онд Монголд нэг л удаа тоглож байсан юм. Мөн Монголын үндэсний шилдэг сонгодог урлагийн бүтээлийн нэг болох Монгол Улсын Төрийн шагналт, Ардын жүжигчин Жамъянгийн…
“Tears of the Dragon” (1996-1998) болон “Jeong Do-jeon” (2014) зэрэг түүхэн кинонуудаараа олны дунд алдар нэртэй болсон жүжигчин Ким Жу Ён өнгөрөгч есдүгээр сарын 30-нд уушгины хатгалгаа өвчний улмаас таалал төгссөн байна. Тэрбээр анх MBC телевизийн бүтээл “Chief Inspector” олон ангит кинонд бүтээсэн эсрэг талын дүрээрээ олны анхааралд орж, цаашлаад олон жилийн турш Өмнөд Солонгосын түүхэн кинонуудад жанжин, өндөр хэргэм зэрэгтэй хүмүүсийн дүрийг бүтээжээ. Бидний сайн мэдэх “Тэ Жу Ён” болон “Сэ Жун хаан” зэрэг кинонуудад мөн дүр бүтээж байсан тэрбээр кино урлагаас хэсэг завсарлага авч бөө болсон тухайгаа мэдэгдсэн бөгөөд мэргэжилдээ хайртай хэвээр байгаа тухайгаа “Би үхэх хүртлээ жүжиглэхийг…
Монголын загварын салбарын гол дуу хоолой “BURO. Mongolia” болон “Velin” сэтгүүлийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхий захирал, эрхлэгч Өлзийхутагийн Содгэрэл нь “BoF 500 Class of 2025”-д багтсанаар дэлхийн загварын салбарын хамгийн нэр хүндтэй жагсаалтад багтсан анхны Монгол хүн болж байна. “The Business of Fashion” буюу BoF нь жил бүр дэлхийн загварын салбарт нөлөө үзүүлж буй 100 хүнийг тодруулж, салбарын чиг хандлагыг тодорхойлдог гол индексэд тооцогддог. Энэ жил Ө.Содгэрэл сонгогдсон нь Монгол орны загварын салбар дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдөж, шинэ үеийн хэрэглэгчид болон бүтээлч орон зайд хүчтэй байр суурь эзэлж байгаагийн баталгаа юм. Тэрбээр “BURO. Mongolia” болон “Velin” сэтгүүлээр дамжуулан Монголын загвар, урлаг, соёлыг…
Жүжигчин Э.Алдар, Ц.Ганзориг нар “Ai production”-ыг үүсгэн байгуулж, продакшныхаа анхны уран бүтээл “Тэг цэг үйлдэл” уран сайхны киног бүх кинотеатраар үзэгчдийн хүртээл болгож байна. Тус уран бүтээлийн гол дүрд жүжигчин М.Төгөлдөр, С.Ариунбямба, У.Уянга нар тогложээ. М.Төгөлдөр ОХУ-ын Кемерово хотын Соёл урлагийн их сургуульд Гавьяат жүжигчин Виктор Васильевич Мирошниченкогийн удирдлагад жүжигчний мэргэжил эзэмшжээ. Их сургуулиа төгсөж Монголдоо ирмэгцээ Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, жүжигчин, продюсер Г.Ундармаагийн үүсгэн байгуулсан “U stage” театрт Михаил Шолоховын “Дөлгөөн Дон”, Олжас Жанайдаровын “Дэрний сэтгэл” жүжигт тоглосон юм. Түүнчлэн тэрбээр “Probe” драмын дугуйлан хичээллүүлэхийн хажуугаар ОХУ-ын Саха улсын “Art Doydu” кино студийн “Legends of Olonkho land” уран сайхны кинонд…
“Татар” хамтлагийнхан Багш нарын баярын өдрөөр “Ардын багш” дууныхаа эзэнтэй уулзжээ. Тус хамтлагийнхан нийслэлийн 39 дүгээр сургуулийн нэг ангийнхан бөгөөд дээр дурдсан дууны эзэн нь тэдний ангийн багш Б.Сономбалжир аж. Сонирхуулахад, “Ардын багш” дууг “Татар” хамтлаг 2002 онд зохиож, мөн ондоо сонсогчдод хүргэсэн бөгөөд тус хамтлагийн “Татар” цомогт багтсан байдаг. Ташрамд дурдахад, “Татар” хамтлагийн өөрсдийн бодит түүхээс сэдэвлэсэн “Татар” уран сайхны киног бүх кинотеатруудаар үзэгчдэд хүргэж буй. Эл уран бүтээлд тэдний “Ардын багш” дууны эзний дүрийг жүжигчин Д.Ганцэцэг бүтээсэн. Мөн тус киноны гол дүрүүдийг бүтээсэн жүжигчин Х.Сумъяадорж, Н.Түвшин, Б.Тэмүүжин нар “Ардын багш” дууг шинэчлэн дуулж, дүрсжүүлсэн юм.
Хятадын Учaо хотод жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг дэлхийн циркчдийн А зэрэглэлийн тэмцээнээс Монголын залуучууд хүрэл цом хүртжээ. Тодруулбал, Учаогийн 20 дахь удаагийн наадмаас “Монгол циркус” төвийн “Mongol’s Team” багийн 17-18 насны уран бүтээлчид шидэх банзны үзүүлбэрээр оролцож, “Хүрэл арслан”-тай эх орондоо ирж байна. 25 орны шилдгүүд чуулсан эл тэмцээнд амжилт үзүүлсэн жүжигчдийг У.Цэрэнбаатар дасгалжуулж, Х.Хашхүү бүжиг дэглээчээр нь ажилласан бол хувцсыг “Зоя Арт”-ынхан урласан аж. Ташрамд дурдахад, үүнээс 20 хоногийн өмнө Монголын нугараач охид ОХУ-ын Москва хотод болсон олон улсын тэмцээнээс хүрэл цомтой ирсэн юм.