Ямар ч шалтгаангvй уурлах явдал байж vл болно. Гэтэл ямар нэгэн хvнд битvv уур хvрэх явдал тохиолдож болно шvv дээ. Хvн ингэж уурлахаараа гол тєлєв хажуу дахь руугаа халдан хэрvvл эрэх бєгєєд хариуд нь хvн “Yгvй чи юу болов? Зvв зvгээр байгаад уурлах чинь юу вэ?” гэж гайхна. Гэтэл цаадах нь хаанаас шалтгаангvй уурласан байх билээ. Заавал шалтгаантай! Бусдад хэлж болохгvй, нууц амин хувийн нэг зvйл сэтгэлийг нь маажсанаас юмуу эсхvл vргэлжлэн хоргоддог байсан байх ёстой.
Ангилал: Утга зохиол
Эрт урьдын цагт євдгєє хvрсэн сахалтай євгєн эцэг тємєрчин байж гэнэ. Євгєн тємєрчин Тулга гэдэг хvvтэй юм санжээ.
Хvv Тулгын царай хєх болоод тємєр шиг. Яагаад тийм болсныг хэлбэл: євгєн эцгийн ажиллахад тємрийн галыг хєєрєгдсєєр байгаад тємєр хєх болсон билээ.
Цасан цагаан онгоц маань мєнх цаст домогт Цамбагаравын зvvн сугад хэдэнтээ сvрхий дайвалзав. Тєрсєн єссєн нутгийн минь сэтгэлд дулаан, зvрхэнд зєєлєн газар нутаг нvдэн ємнє жирэлзэн єнгєрч эхлэв.
Цагаан тvнгэ /vнэндээ цагаан дэрст гэсэн vг/ гэдэг нэгэн сум ард олон хэдэн мянган малтайгаа єлхєн намаржиж, євєлжиж, хаварждагаар барахгvй хавар нь зєндєє газар тариа тарьдаг, намар нь хаа л бол хадлан авдаг хишигт нутаг минь шаргалтан харагдахаар бие сэтгэл минь нэг л хачин боллоо.
-Энэ чинь хэн бэ? Янжингийн *Босоо ороолон* мєн шив дээ!
-Юун *Босоо ороолон* гэж!.. энэ чинь гавьяат жvжигчин Тємєрсvх шvv дээ.
-Тэгвэл энэ маань бvр хvн болчоо шив дээ!
-Хvн болохгvй юу болох ёстой байсан юм?
-Чи мэдэхгvй ээ! Хvн боломгvй хачин зvггvй гайхал байсан юм!
Дотны найз Гонгорын Хайдавтаа
Баруун уулын даваа нь
Бартаа ихтэй даваа даа хєє
Баруун айлын Гавалмаа бvсгvй нь
Баахан зvрхний тольт уу даа хєє …
Балдан, Галдан гэдэг адилхан хоёр залуу бий. Гэвч ажил тєрлєєрєє адилгvй юмсанжээ.
Балдан нь малч, ажилч, бас хичээл дугуйланд идэвхтэй. Ном сонин их уншдаг. Тэгээд нєхєрсєг тусч тул нутгийнхан нь тvvнийг магтдаг. Залуу хvvхнvvд ч Балданг л сэмхэн сэмхэн ширтэцгээдэг ажээ.
Єглєєний нарнаар хєх єндрийн царамд сvрэг аргаль идээшлэн гарч ирэв. Уулын жалга, сархиаг, салаа дэвсэг vхэр улаан хадны vе зайвар, нураг дунхад тэд сvрэглэн єглєє оройн сэрvvнд идээшлэн, хадны ус шимж, vдийн наранд хорж, заримдаа харуул харан зогсох нь энэ орчны гоо чимэг байдаг.
Баяр гуай та сумын наадамд хулгар хээрийнхээ тvрvvлж шуугиан тарьсан намтрыг яриач! гэхэд Баярын нvд гялалзан, хийморь сэргэж хоолой засаад,
– За байз. Тэр чинь туулай жилийн зунсан билvv дээ. Тэр наадмын дараагаар би баярласан гомдсон хоёртоо болж гурван єдєр шєнє тувт архидаж балрах дєхсєн юм шvv. Хvний амьдралд баярлах гомдох юм алийг тэр гэх вэ!
Хангайн сайхан нуруунаас гарсан Идэрийн сайхан гол єндєр уулнаас буусан тул урсгал тvргэн тvргэн, бас л хєгжим шиг шуугина. Хажууд нь суун чагнахад vнэхээр тааламжтай. Хvний єнгєрvvлэх зам ямар болохыг юунд урьдаас тайлбарлаж vл єгнє. Энэ тунгалаг ариун мєрєн хичнээн мянган жил хэв хэвээр урссаар байтал, эрэг дагуу оршсон ёс гэтэл хvн амьтны тvvх байн байн хувилсаар ирэх нь тэмцээний vр байжээ. Орчин тойрон зэрэглэсэн уулс бэрх єндєр, сэрвэн хад сэхийлцэн сахайлцан сvр жавхлан хэтэрхий, ой шугуй нягт зузаан, ус булаг хоржигнон хуржигнана.
Хєдєє талын зэрэглээ мяралзан жирвэгнэхийн дунд хэдэн єндєр юм сvvмэлзэн vзэгдэх нь харь газрын аяны хvний нvдэнд яахин даруй танигдана. Хурдлан довтлох уурын тэрэгний ємнєєс намрын салхи хvчтэй vлээхэд хоёр нvдэнд нулимс гялтганан холын барааг харж ядна.
Євгєн жолооч ухасхийх, хийг нэмэхэд дєрвєн хvрд чєлєє завгvй эргэлдэнэ. Бvртэлзэн харагдагч бараа нэг vе далд орж, нэг vе ил гарна. Удалгvй бvртэлзэн цухуйж, алтан ганжрууд нь єглєєний нарны гэрэлд vзэсгэлэнтэй гялалзана.