ЮНЕСКО-гийн Соёлын биет бус өвийг хамгаалах тухай конвенцын Засгийн газар хоорондын хорооны 19 дүгээр чуулган Бүгд Найрамдах Парагвай Улсын Асунсион хотноо 2024 оны арванхоёрдугаар сарын 2-7-ны өдрүүдэд хуралдсан билээ. Энэхүү чуулганы 5-ны өдрийн хуралдаанаар Монгол Улсаас ЮНЕСКО-ийн Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалтад бүртгүүлэхээр нэр дэвшүүлсэн “Монгол нүүдлийн зан үйл” өвийг хэлэлцэж, хорооны гишүүдийн 100 хувийн саналаар бүртгэдлээ. Монгол нүүдлийн зан үйл өв нь Монгол Улсаас ЮНЕСКО-гийн соёлын биет бус өвийн жагсаалтад бүртгүүлсэн 16 дахь өв болжээ. Нүүдэлчин Монголчуудын олон мянганы туршид байгаль, цаг уур, ахуй амьдралын хэв маяг, мал сүргийн бүтэц, онцлогтойгоо уялдуулан бүтээж, өвлүүлэн уламжлуулж ирсэн…
Зохиогч: Урлаг
“RHYME” уран сайхны киноны дуу эхний хоногтоо нэг сая үзэлт авсан байна. Энэхүү дуу нь 113, Ebo, Roockie, Limit King, Mo’G, Shuwu, Trishna, Key K, Vande, 168, Wolfizm зэрэг репперүүдийн хамтрал гэдгээрээ онцлогтой. Түүнчлэн дээр дурдсан репперүүд “RHYME” кинонд дүр бүтээсэн аж. Мөн “RHYME” киноны албан ёсны дууг реппер Desant хүргэжээ.
Англи хэл нь дэлхий дахины өргөн ашиглагддаг хэл төдийгүй хэл шинжлэл, утга уран зохиол, цаашлаад шинэ үгсийн санг тэлэхээр, академик орчинд хөгжөөд зогсохгүй, TikTok, YouTube зэрэг нийгмийн сүлжээнд төрөн гарч буй тренд үг хэллэгийг ч мөн шинжлэх ухааны өнцгөөс судалж эхэлжээ. Үүний нэг тод жишээ нь, Кэмбрижийн толь бичиг онлайн хувилбартаа skibidi, delulu зэрэг Gen Z болон Alpha үеийнхний хамгийн түгээмэл хэрэглэдэг эд зүйлийн оноосон нэр үгсийг нийтдээ 6,000 гаруй шинэ үг хэллэгийн хамт албан ёсоор нэмжээ. Энэ нь цахим соёл англи хэлний хөгжилд хэр хүчтэй нөлөө үзүүлж буйг тодорхой харуулж байна. Skibidi гэдэг нь YouTube-ийн алдарт “Skibidi Toilet” цувралаас үүдэлтэй бөгөөд заримдаа…
“Нүүдэлчин” дэлхийн соёлын фестивалийн хүрээнд монголчуудын уугуул аж ахуй, нүүдэлчдийн өв, соёл, зан заншил, уламжлалыг судлах, түгээн дэлгэрүүлэх, хамгаалах, цаашид Монгол Улсыг нүүдлийн соёл иргэншлийн төв, тэргүүлэх улс болгон хөгжүүлэх зорилготой “Нүүдэлчдийн ертөнц: Түүх, өв, соёл” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал өнөөдөр /2025.08.20/ 10:00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн IV давхрын хурлын танхимд эхэлнэ. Хуралд Монгол Улс, Их Британи, Бүгд Найрамдах Киргиз Улс, ОХУ-ын Бүгд Найрамдах Буриад Улс, Холбооны Бүгд Найрамдах Герман улс зэрэг таван улсын 11 эрдэм шинжилгээний байгууллагын 12 судлаач, эрдэмтэд тус хуралд илтгэлүүд хэлэлцүүлнэ. Энэхүү олон улсын эрдэм шинжилгээний хурлыг Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яам, Засгийн газрын…
Найруулагч П.Лхагвадуламын “Урагшаа харсан цонх” (A south facing window) богино хэмжээний кино 78 дахь удаагийн Локарногийн олон улсын кино наадмын Pardi di Domani – Concorso Corti d’Autore (Leopards of Tomorrow – Short Film Competition) буюу богино хэмжээний киноны уралдаант хэсэгт сонгогдон, дэлхийн нээлтээ наймдугаар сарын 10-ны өдөр хийсэн. Эл хэсэгт дэлхийн 25 орны 40 кино бүтээл сонгогдон өрсөлдсөнөөс “Урагшаа харсан цонх” кино хоёр шагнал хүртжээ. Ташрамд дурдахад, “Урагшаа харсан цонх” киноны гол дүрийг жүжигчин М.Аззаяа, М.Алтаншагай нар тоглосон бөгөөд киног Хонгконгийн “Asian Film Awards Academy”-ийн дэргэдэх “nternational Film Camp” хөтөлбөр болон Францын Үндэсний кино урлагийг дэмжих сан, “Арте Франц” зэрэг…
Гавьяат жүжигчин, дуучин Т.Ариунаа 2003 онд сонсогчдод анхлан хүргэсэн “Чамтай бас чамгүй” дуугаа залуу уран бүтээлч Morningstar буюу Б.Аззаяатай хамтран дуулж, дахин олны хүртээл болгосон. Тэгвэл ул уран бүтээл Youtube платформоор цацагдсан даруйдаа буюу долоо хоногийн дотор 1,5 сая үзэлт авч рекорд тогтоожээ. Ташрамд дурдахад, Монголын орчин үеийн хөгжмийн ертөнцийн тод од Т.Ариунаа урлагийн тайзнаа 40 жилийн турш эрч хүчтэйгээр дүрэлзэн ассан ойгоо “Зүрх асна” супер шоу тоглолтоороо наймдугаар сарын 23-нд Төв цэнгэлдэх хүрээлэнд тэмдэглэх гэж буй.
Өнөөдөр хувцас загварын ертөнцийн хатан хаан Коко Шанелийн мэндэлсэн өдөр. 1883 оны намрын сэрүү орсон наймдугаар сарын 19-ны нэгэн орой Францын Саумур хотноо айлын ганц охин болж мэндэлсэн жаахан охин дэлхийд нэр алдраа цуурайтуулах зүйл хийнэ гэдгээ мэдээ ч үгүй байх. Түүний эцэг эхийн талаархи мэдээ мэдээлэл тун ч ховор хомс . Бага байхад нь ээж нь нас барж, ийш тийшээ худалдаа наймаа хийж ихэнхидээ гэртээ үзэгддэгүй аав нь түүүнийг өнчин хүүхэд асрах газарт өгсөн гэдэг. Түүнийг гэлэнмаа нар өсгөж хүмүүжүүлсэн бөгөөд тэр л газар оёж сурахыг анх сурсан байна. 20 гарсан насандаа тэрбээр “Vichy”, “Moulins” гэх мэт шөнийн клубуудээр…
Монгол Улсын нисэхийн түүхэнд анх удаа дан эмэгтэйчүүдээс бүрдсэн баг нислэг үйлдлээ. Агаарын тээврийн “Хүннү эйр” компаний эмэгтэйчүүдээс бүрдсэн нисэх баг Улаанбаатар-Эрээн-Улаанбаатар чиглэлд өчигдөр /2025.08.18/ ниссэн нь ийнхүү түүхэн үйл явдал болж байна. Тус багийн бүрэлдэхүүнд нисгэгч Паула Бабински, Х.Энхжин, Н.Сод-Эрдэнэ, агаарын хөлгийн үйлчлэгч Б.Баярцэцэг, Ц.Саруулхишиг, Т.Намуун, инженер С.Хаш нар багтжээ.
Улсын дуурь, бүжгийн эрдмийн театр “Одмөндөр” танин мэдэхүйн сувагтай тус театрын үзвэрийн 63 дахь улирлын турш хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг үзэглэлээ. Санамж бичгийн хүрээнд Улсын дуурь, бүжгийн эрдмийн театрын энэ улиралд тоглогдох уран бүтээлүүдийн талаарх сонирхолтой контентуудыг бэлтгэн долоо хоног бүр “Одмөндөр” сувгаар гаргахаар болсон байна.
Шведийн Кирунагийн сүм нь 1912 онд баригдсан буюу 113 жилийн түүхтэй барилга. Энэхүү сүмийг хотын шинэ төв рүү зөөх ажиллагааг эхлүүлээд байна. Кирунагийн сүм нь 35 метр өндөр, 40 метр өргөн бөгөөд 672 тонн жинтэй. Шведэд 1950 оноос өмнө баригдсан барилгууд дундаас хамгийн үзэсгэлэнтэй бүтээн байгуулалтад зүй ёсоор багтдаг. Ийм том барилгыг нүүлгэх нь тун ховор тохиолдол. Гэвч инженерүүд задалж салгахын оронд бүхэлд нь ган тулгуураар бэхэлж, өөрөө явагч тусгай тавцан дээр тээвэрлэж буй нь энэ юм.Энэ нь цагт дээд талдаа 500 метрийн хурдтай явах бөгөөд аялал хоёр өдрийн турш үргэлжлэх төлөвтэй байна. Хотын хуучин төвд төмрийн хүдрийн олборлолтын улмаас…