БНСУ-ын Сувон хотод 2025 оны наймдугаар сарын 30-наас есдүгээр сарын 1-нд Олон улсын хүүхэд залуусын номын зөвлөл (IBBY)-ийн Азийн конференц болж, хүүхдийн уран зохиол, уншлагын боловсролын талаар өргөн хүрээтэй хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Энэ удаагийн чуулганд Азийн 30 гаруй орны зохиолч, орчуулагч, редактор, хэвлэлийн төлөөлөгчид оролцож, хүүхдийн номын ирээдүй, уран бүтээлийн арга барил, уран зургийн номын урлаг зэрэг сэдвээр туршлага солилцож байгаагийн зэрэгцээ соёлын арга хэмжээний хүрээнд яруу найргийн үдэш, номын гарын үсэг зурах ёслол, уран бүтээлийн үзэсгэлэн зохион байгуулагдаж, оролцогчид хүүхдийн уран зохиолын талаарх шинэ санаагаа хуваалцаж байна. Мөн хэвлэлийн байгууллагуудын хамтын ажиллагаа өргөжиж, номын худалдаа, бүтээл солилцоо өрнөсөн юм. Конференцийн…
Зохиогч: Урлаг
2025 оны есдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн Монголын үндэсний музей нь өвлийн цагийн хуваарийн дагуу долоо хоногийн даваа гарагт амарч бусад өдрүүдэд 09.00-18.00 цаг хүртэл ажиллана. Тасалбар түгээгүүр 09.00-16.30 цаг хүртэл ажиллах юм байна.
Халимагийн уран бүтээлчдийн үндэсний уламжлалт хэв маягаар ханын зураг урласан байна. Зураач Д.Н.Утнасунов, М.С.Халгаев нарын уран бүтээл нь Халимагийн ард түмний соёл, хэл, дүрслэхүйн хэв маягийг харуулж байгаагаараа онцлог. Энэ томоохон шинэ бүтээлээ саяхан дуусгасан уран бүтээлчид ийм төслийг хэрэгжүүлэх боломж олгосон Элистэй хотын захиргаанд талархал илэрхийлсэн байна.
Бүгд Найрамдах Тува Улс нь холбооны болон олон улсын томоохон арга хэмжээнд оролцдог. “Brics+Fashion Summit” арга хэмжээний хүрээнд зохион байгуулагдаж буй “Уугуул хээ” үзэсгэлэнгийн хүрээнд тува уран бүтээлчид Вячеслав Донгак, Чойгана Сандакова, Александр Ондар нар багтсан байна. “Уугуул хээ” үзэсгэлэн нь “Brics+Fashion Summit”-ын хүрээнд гарч байгаа үзэсгэлэн нь энэ наймдугаар сарын 28-30-нд Москвад гарч байгаа юм. Энд мөн Якут, Тува, Кабардино-Балкар зэрэг Орос орны өнцөг булан бүрээс дизайнерууд оролцож байна. Тэдний бүтээлийг хувийн цуглуулгаас авсан үндэсний хувцаснуудын хажууд байрлуулснаараа нь уламжлал, орчин үеийн хэв маягийн залгамж чанарыг тод харуулах зорилготой гэж зохион байгуулагчид тэмдэглэжээ.
82 дахь удаагийн Венецийн олон улсын кино наадам Италийн Лидо арал дээр наймдугаар сарын 27-ноос есдүгээр сарын 6-ныг хүртэл үргэлжилнэ. Энэ удаагийн кино наадмын үеэр найруулагч Гильермо дель Торогийн “Frankenstein”, Кэтрин Бигелоугийн “A House of Dynamite”, Йоргос Лантимосын найм дахь бүтээл болох “Bugonia”, Жим Жармушийн “Father Mother Sister Brother”, Ноа Баумбахын “Jay Kelly” зэрэг бүтээлүүд нээлтээ хийх юм. Тэгвэл 2017 онд “The Shape Water” киногоороо “Алтан арслан”, “Оскар”-ын наадмаас шилдэг кино, шилдэг найруулагч зэрэг дөрвөн төрөд ялагч болсон, найруулагч Гильермо Дель Торо “Франкенштейн” киногоо Венецийн кино наадамд үзүүллээ. 1818 онд Мэри Шэллигийн бичсэн сонгодог зохиолоос сэдэвлэсэн бүтээсэн эрдэмтнээ хөнөөдөг мангасын тухай энэхүү…
Улсын хүүхэлдэйн театрын уран бүтээлчид “Ааруулыг амтлах мөчид” хүүхэлдэйн жүжгээ өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд толилууллаа. Энэхүү жүжиг нь Монгол, Өмнөд Солонгос хоёр орны хүүхэлдэйн уран бүтээлчид хамтран туурвисан гэдгээрээ онцлог юм. Тодруулбал, Монгол Улсын хүүхэлдэйн театр Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын Чунчон хотын хүүхэлдэйн театртай хамтран БНСУ-ын Азийн үндэсний соёлын төвийн дэмжлэгтэйгээр “Ааруулыг амтлах мөчид” хүүхэлдэйн жүжгийг туурвисан бөгөөд уг жүжиг нь өнгөрсөн тавдугаар сард Өмнөд Солонгост нээлтээ хийсэн бол наймдугаар сарын 30, 31-ний өдрүүдэд Монгол Улс дахь нээлтээ хийсэн нь энэ юм.
Найруулагч Ц.Хүсэлбаатар, Гавьяат жүжигчин С.Өлзийхүү нарын отгон хүү Х.Сумъяадорж “Хиртээгүй сарнай”, “Сорил”, “Эргэх учрал”, “Дайрлага”, “Өвлийн идэш”, “Хүлээх өрөө” зэрэг бүрэн хэмжээний уран сайхны кино, мөн “Бүлэг”, “Бид нэг гэр бүл”, “Өв залгамжлагч”, “Амьдрах сайхан” зэрэг телевизийн олон ангит киноны гол болон туслах дүрд тоглоод буй. Түүнчлэн өнгөрсөн оны гуравдугаар “Монгол” театрын “Клеопатра” сонгодог драмын жүжгийн Октавиан жанжны дүрээр мэргэжлийн тайзнаа анхлан гарч, үргэлжлүүлэн аравдугаар сард “Маск” продакшны “Масктай Монгол” хошин шоу тоглолтод оролцсон. Хамгийн сүүлд тэрбээр Монголын анхны түүхэн, детектив “Мөрч” олон ангит киноны дүрээр үзэгчидтэй “уулзсан”. Харин есдүгээр сарын 19-нөөс тэрбээр “Татар” хамтлагийн өөрсдийн бодит түүхээс сэдэвлэн бүтээсэн…
Уран бүтээл бүртээ утга санаа, үг илэрхийлэлээр сонсогчдодоо үзэл санаагаа тунхаглаж, Монголд хип хоп хөгжмийг зөв нутагшуулсан “Татар” хамтлаг өөрсдийн бодит түүхээсээ сэдэвлэн “TATAR” уран сайхны кино бүтээснээ үзэгчдэд хүргэх гэж буй. “ТАТАR” уран сайхны кино ирэх есдүгээр сарын 19-нөөс бүх кинотеатруудаар үзэгчдийн хүртээл болох юм. Киног “ТАТАР”, “Аранжин пикчерс”, “Promix sound”, “Red point media”, “SO media”-гийн хамтран бүтээсэн бөгөөд киноны зохиолыг А.Миеэгомбо, Т.Билгүүн, Л.Ариунболд нар бичиж, ерөнхий продюсероор Д.Мөнхчулуунтатар, ерөнхий найруулагчаар Б.Батдэлгэр ажилласан байна. Гол дүрүүдэд жүжигчин, реппер Gangaa буюу Д.Ганбат, жүжигчин Х.Сумъяадорж, Н.Түвшин, Б.Тэмүүжин, Б.Балжинням нар тогложээ. Тус уран сайхны кинонд зориулан жүжигчин Х.Сумъяадорж, Н.Түвшин, Б.Тэмүүжин нар “Татар”…
“Чингис хаан” үндэсний музей нь орон нутгийн ерөнхий боловсролын сургуулиудтай (ЕБС) бүсчилэн ажиллаж, сурагчдын эх оронч үзэл, хүмүүжил, танин мэдэхүйн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулах зорилгоор музейн нэрэмжит Монголын түүх, өв соёлын анги танхимыг нээж дэглэсээр гурав дахь жилийнхээ хичээлийн шинэ жилээ угтаж байна. 2025-2026 оны хичээлийн шинэ жил буюу есдүгээр сарын 1-нд Хэнтий аймгийн Биндэр сумын ЕБС-ийг музейн нэрэмжит танхимыг жишиг танхим болгон засварлаж, дэглэж хүлээлгэн өглөө. Нээлтийн үеэр Монголын хүүхэд бүрийг их хаадынхаа түүхийг танин мэдэж, эх орноороо бахархдаг, өвөг дээдсээ хүндэлдэг монгол хүн болгон төлөвшүүлэх зорилготойгоор бид энэхүү нэрэмжит танхимыг байгуулан хүлээлгэн өгч байна. Та бүхний дундаас…
“Түмэн эх” чуулгын шинэ барилгыг энэ сарын 15-нд ашиглалтад оруулжээ. Тодруулбал, Үндэсний соёл, амралтын хүрээлэнгийн баруун талд байрлах “Түмэн эх” чуулгын хуучин байр нь намхан таазтай, зай талбай багатай учраас тоглолт зохион байгуулахад хүндрэлтэй гэдэг шалтгаанаар 2023 онд нураасан билээ. Тэгвэл уг чуулгын шинэ барилгыг Үндэсний соёл, амралтын хүрээлэнгийн хойно байрлах талбайд стандартын дагуу, 900 ам метр хэмжээтэй гэр театр болгон шинэчилсэн байна. Монгол түмний бахархал болсон ардын урлаг нь зөвхөн монголчуудын төдийгүй гадаадын жуулчдын үзэж, харах, сонсох, сонирхох дуртай үзвэрийн нэг болсоор ирсэн. Ардын урлагаа уламжлалынх нь дагуу өвлүүлэн хөгжүүлж, гадаад, дотоодынхонд таниулан сурталчлахад ихээ¬хэн үүрэг гүйцэтгэж буй үндэсний…